DC&PT - Thời Sự 2019
Đảng,
Truyền Thông Và 40 Năm Cuộc Chiến Tranh
Chống
Quân Xâm Lược Trung Quốc 1979
Quách Hạo Nhiên
"Muốn biết chiến tranh là cái ǵ
người cần hỏi ư kiến, người cung cấp
định nghĩa chính xác nhứt không phải là các vị
nguyên thủ quốc gia, các chính khách lẻo mép, và các vị
thống chế, tổng tư lệnh không bị bom đạn
làm trầy miếng da nào" mà nên "hỏi những người
phụ nữ đẻ con cho thiên hạ đem đi nướng...
hỏi những bà mẹ sau chiến tranh đi hết những
nghĩa trang này đến nghĩa trang khác t́m nấm mộ
đề tên con ḿnh mà không gặp..."! (“Vết thương
thứ mười ba” – Trang Thế Hy).
V́ sao “Đảng ta” lại bất ngờ “bật
đèn xanh” ?
Thật bất ngờ là năm nay cuộc
chiến tranh chống quân xâm lược Trung Quốc
năm 1979 được các cơ quan truyền thông nước
nhà thuật lại một cách rầm rộ và khá chi tiết
đến mức nhiễu loạn ngay sau kỳ nghỉ Tết
nguyên đán. Tuy vẫn chưa có cơ sở vững chắc
nào để khẳng định việc “bật đèn
xanh” này có phải là bước tiến thật sự trong
nhận thức đặc biệt là trong vấn đề
“Thoát Trung” của những lănh đạo cao nhất của
đất nước hiện nay hay không nhưng trước
hết, hăy cứ tạm vui mừng trước đă. Không
vui sao được v́ đă hơn 30 năm qua (tính từ
ngày cuộc chiến này kết thúc (1989) và mật ước
Thành Đô (1990) được bí mật kí kết) gần
như tất cả mọi vấn đề có liên quan
đến cuộc chiến khốc liệt và đẫm
máu này hoàn toàn bị bưng bít, che giấu (thậm chí những
ai cả gan nhắc đến cuộc chiến tranh này có
khi c̣n bị kết tội là “phản động” hay “kích
động ḷng thù hận”, “gây chia rẻ t́nh hữu nghị”
của hai Đảng hai dân tộc Việt - Trung). Minh chứng
rơ nhất là, toàn bộ sự kiện lịch sử
đau thương này chỉ được đề cập
một cách sơ sài trong SGK lịch sử để dạy
cho các em học sinh phổ thông vỏn vẹn mấy ḍng. Trong
khi đó với cuộc kháng chiến “chống thực dân
Pháp” và “đế quốc Mỹ” th́ không biết cơ man
nào là sách, báo, tài liệu cùng với đó là vô số các cuộc
mít tinh tuyên truyền, kỷ niệm vào bất kỳ thời
điểm nào trong năm. Đáng nói hơn, ở chiều
ngược lại, bên kia biên giới “người bạn
vàng”, “người anh em”, người “đồng chí 4 tốt”
của “Đảng ta” vẫn không thôi tuyên truyền với
con dân của họ rằng đây là cuộc chiến tranh
nhằm “tự vệ, phản kích” trước một Việt
Nam “vong ân bổi nghĩa”! Từ đây, một câu hỏi
mà rất những ai nếu quan tâm đến chính trường
cũng như các vấn đề xă hội Việt Nam hôm nay
không thể không đặt ra là tại sao năm nay “Đảng
ta” lại đột ngột thay đổi thái độ
như vậy? Trong cái nh́n tích cực nhất, tôi thử nêu
ra 3 lư do cơ bản để lư giải cho sự “bẽ
kèo” rất đột ngột này của “Đảng ta” như
sau:
Một, phải chăng
đây là một trong những điều khoản thỏa
thuận trong mật ước Thành Đô năm 1990? Nghĩa
là sau thời hạn 40 năm kể từ ngày cuộc chiến
khởi phát các bên mới được công khai về cuộc
chiến này cho dân chúng ḿnh? Một thỏa thuận như một
điều kiện để “b́nh thường hóa quan hệ”
với chiêu bài “câu giờ” nhằm đánh lạc hướng
dư luận quốc tế đồng thời cũng là
giữ thể diện cho kẻ xâm lược vốn là
đồng chí, lăng giềng hữu hảo...
Hai, sức ép từ Hoa
Kỳ (nhất là từ thời tổng thống D. Trump)
trong vấn đề đối ngoại v́ thời gian qua
so với Trung Quốc “Đảng ta” đă quá thiên vị,
chỉ tuyên truyền một chiều và dĩ nhiên là rất
không công bằng với Hoa Kỳ trong cái nh́n về các cuộc
chiến tranh? Tuy lúc nào cũng nói “gác lại quá khứ hướng
đến tương lai” nhưng lại lên án, mạt sát
Hoa Kỳ rất nặng nề vào mỗi dịp 30/4 hay bất
cứ khi nào Đảng thích; ngược lại với
Trung Quốc th́ lại rụt rè, sợ sệt, im lặng
đến đáng ngờ? Trong khi đó, hiện nay nếu
không có sự tuyên bố mạnh mẽ cùng sự hiện
diện của Ḥa Kỳ ở Biển Đông th́ rất có
khả năng Trung Quốc đă động binh gây khó dễ
hơn cho Việt Nam trong vấn đề tranh chấp chủ
quyền các đảo ở Trường Sa, Hoàng Sa. Không những
vậy, trong chính sách tuyên truyền lúc nào cũng xem Hoa
Kỳ là “thế lực thù địch” c̣n Trung Quốc tuy
luôn ức hiếp ở biển Đông th́ lại là “bạn
vàng” và “đồng chí 4 tốt”?
Ba, đây là một trong
những kịch bản quan trọng trong công tác chuẩn bị
của “Đảng ta” cho cuộc gặp gỡ thượng
đỉnh lần 2 giữa Hoa Kỳ và Bắc Triều Tiên
đang cận kề vào cuối tháng. Trong t́nh h́nh dân chúng nhất
là các lực lượng tiến bộ trong xă hội
đang có nhiều bất đồng và mất niềm tin với
Đảng; cộng với đó là sự bất ổn
khi nh́n sang t́nh cảnh nổi giận của người
dân Venezuela nên “Đảng ta” không thể không pḥng bị từ
xa về những t́nh huống bất ngờ và xấu nhất
có thể xảy ra?
Khi truyền thông thay việc của các sử gia
Như đă
nói, cuộc chiến đấu chống quân xâm lược
Trung Quốc diễn ra cách đây đúng 40 năm nhưng
có hơn 30 năm “Đảng ta” không cho bất kỳ ai
đề cập đến sự kiện này. Vậy mà
đùng một cái, năm nay Đảng lại “bật
đèn xanh” cho giới truyền thông báo chí đưa tin thoải
mái mà không ngăn cản ǵ. Chưa kịp vui mừng v́ sự
đột ngột thay đổi thái độ này của
Đảng th́ lại thấy vô cùng quan ngại cho cách
đưa tin ồ ạt như xả lũ của các cơ
quan báo chí, truyền thông nước nhà trong những ngày
qua. Có thể nói, ngoài một số báo có bề dày truyền
thống và kinh nghiệm như Tuổi trẻ, Thanh hiên,
Vnexpress... nên bài vở về chủ đề này được
chuẩn bị khá công phu, kỹ lưỡng cả về
nội dung lẫn h́nh thức tŕnh bày th́ c̣n lại đa phần
có vẻ đang có biểu hiện của sự tùy tiện,
mạnh ai nấy nói chẳng khác ǵ một trận địa
ngỗn ngang không có tướng lĩnh đủ dũng
khí để và bản lĩnh để chỉ huy?
Qua việc
này mới thấy, việc “Đảng ta” đă “cấm khẩu”
dân chúng suốt 30 năm qua cũng như việc tước
đoạt quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí trong
xă hội hôm nay nó nguy hiểm đến mức thế nào.
Tuy giờ đây, “Đảng ta” đă “bật đèn xanh”
cho giới truyền thông nhưng rơ ràng “Đảng ta”
cũng đang rất bị động v́ hoàn toàn không có một
sự chuẩn bị nào cho giới sử học nước
nhà suốt 30 năm qua về cuộc
chiến tranh này. V́ nói cho cùng, đây mới là thành phần
duy nhất đủ tư cách và uy tín nói để nói về
lịch sử dân tộc trên tinh thần khoa học chứ
không phải đội ngũ truyền thông, báo đài hiện
nay vốn chỉ có nhiệm vụ đưa tin theo định
hướng và chỉ thị. Bàn về sự kiện lịch
sử rất quan trọng đă xảy ra cách nay 40 năm
nhưng đa phần chỉ là dân ngoại đạo; lại
thiếu sự đầu tư, chuẩn bị nhất là
về tư duy về khoa học lịch sử, không những
vậy c̣n để cho cảm xúc nhất thời chi phối
và lấn át th́ rất khó thuyết phục người khác
về tính khách quan, khoa học, nhân văn, nhân ái hay xa hơn
là ḥa giải lịch sử...
Chiến tranh
nói cho cùng là sự bất b́nh thường của tâm lư con
người trong những thời điểm oan nghiệt
nhất của lịch v́ đă bất đắc dĩ fải
tàn sát lẫn nhau. Đă trót bắn giết lẫn nhau th́
cũng nên biết sám hối chứ không nên chỉ có tự
hào. Đồng ư là cần phải ṣng fẳng và minh bạch
lịch sử nhưng khi chiến tranh đă qua rồi
cũng phải hết tỉnh táo và cẩn trọng trong
khi nhắc lại nhất là cho thế hệ con cháu nghe. Bài
học kinh nghiệm cho mọi cuộc chiến tranh đẫm
máu trong lịch sử không nên chỉ dừng lại ở
chuyện “ta anh hùng, nhân hậu;
địch man rợ, dă man” mà quan trọng hơn là sự
pḥng bị và cảnh giác để tốt nhất là dừng
bao giờ để xảy ra chiến tranh thêm một lần
nào nữa. Một dân tộc mà suốt chiều dài lịch
sử lại ngập ch́m trong những cuộc chiến
tranh đẫm máu (dù là với tinh thần chống xâm lược
rất chính nghĩa đi nữa) th́ nhất định
cũng phải xem lại thái độ ứng xử và nội
lực của dân tộc ấy trong những thời điểm
ḥa b́nh. Ḿnh phải làm sao và như thế nào để hết
lần này đến lần khác bị ngoại bang xâm lược
để rồi con đường vinh quang của dân tộc
lại là con đường “xây
xác quân thù” đầy bạo lực như thế?
Thế nên, “tôn trọng sự thật khách quan
của lịch sử nhưng không kích động sự
thù hận” là quan điểm đúng về mặt lư thuyết
nhưng thực tế là vấn đề rất khó
khăn và phức tạp khi tŕnh bày. Nếu không phải là
một sử gia chân chính, không có cách tiếp cận khoa học,
nhiều chiều th́ rất dễ tự biến ḿnh thành
“sử nô” hoặc cùng lắm cũng chỉ là ăn theo nói
leo cho sướng miệng mà thôi!
Thay lời kết
Trong ba giả
thuyết liên quan đến việc bất ngờ “bật
đèn xanh” của “Đảng ta” về cuộc chiến
tranh năm 1979 (như đă tŕnh bày ở trên) cá nhân tôi thiên
về giả thuyết cuối cùng nhiều hơn. Có hai lư
do tôi thiên về giả thuyết này là:
Thứ nhất, mặc dù cho đến
nay tuy đă bật đèn xanh cho giới truyền thông thoải
mái đưa tin (đến nhiễu loạn) nhưng có thể
thấy vẫn không có một cuộc mít tinh tchính thức
nào từ phía trung ương hay địa phương
để tưởng nhớ những anh hùng, liệt
sĩ đă hy sinh để bảo vệ tổ quốc
trong cuộc đối đầu với quân xâm lược
Trung Quốc năm 1979 giống như những cuộc mít
tinh vảo mỗi dịp 30/4 hàng năm.
Thứ hai, tuy thời gian qua
“Đảng ta” đă có những thay đổi và biến
chuyển tích cực trong vấn đề lănh đạo
và điều hành đất nước, nhưng, có thể
thấy hiện nay lực lượng bảo thủ trong
Đảng vẫn đang chiếm thế thượng
phong. Bảo thủ ở đây không phải là “bán nước”
hay “thân Trung Quốc” mà trước hết là do sự hạn
chế, lạc hậu trong nhận thức và tư duy trước
những vấn đề mới của xă hội và trên thế
giới. Điều này thể hiện rơ nhất ở cách
nghĩ máy móc, ấu trĩ “c̣n Đảng c̣n ḿnh” của rất
nhiều người. Với những người này, “c̣n Đảng”
cũng đồng nghĩa những quyền lợi về
vật chất (tiền tài, danh vọng, địa vị,
chức tước...) mà Đảng đă ban cho không bị
mất đi hay phổ biến hơn là lợi dụng những
chủ trương chính sách của Đảng để
móc ngoặt và tham nhũng, vun vén cho cá nhân ḿnh. Vậy nên, dù
cho Đảng có tệ hại đến mấy đi nữa
th́ họ cũng nhân danh hay bênh vực trong sự mù quáng và
ích kỷ. Nói cho cùng, chính thành phần này chứ không phải
ai khác mới là rào cản, là trở ngại lớn nhất
cho sự phát triển và phồn vinh của đất nước.
Với tầm nh́n hạn hẹp, sự ích kỷ và cực
đoan đă ăn vào máu, những người này đă và
đang tạo sức ép lên số ít những cá nhân có tư
duy tiến bộ trong Đảng, thật sự v́ dân tộc
và đất nước.
Thời gian
qua, những tranh căi nẩy lửa xung quanh sự ra đời
của quyển sách “Gạc Ma
ṿng tṛn bất tử” mà trong đó với cái nh́n bảo
thủ, hẹp ḥi nhiều tướng lĩnh quân đội
về hưu đă lên án phản đối, thậm chí mạt
sát và chụp mũ chính trị những người đă
đấu tranh để quyển sách ấy ra đời
là một minh chứng cụ thể và rơ ràng nhất. Hay
cũng chính họ đă lên tiếng phản đối và
gây sức ép lên những người lănh đạo cao nhất
của đất nước khi biết được
thông tin các nhà sử học sẽ tổ chức biên soạn
lại bộ sách Lịch sử Việt Nam trên tinh thần
và cái nh́n cởi mở, tiến bộ, ḥa giải. Đặc
biệt là về vấn đề bỏ cách gọi quân
đội và chính quyền Việt Nam cộng ḥa trước
đây bằng cụ từ “ngụy quân, ngụy quyền”
như trước đây.
Tóm lại,
việc bất ngờ “bật đèn xanh” cho truyền thông
nước nhà công khai nói về cuộc chiến tranh chống
quân xâm lược Trung Quốc cách nay 40 năm, rất có thể
đều nằm trong kế hoạch pḥng bị từ xa
của “Đảng ta” đặc biệt và trước hết
là để đảm bảo tuyệt đối về mặt
an ninh chính trị cho cuộc gặp gỡ lịch sử
giữa hai chính khách hàng đầu thế giới D. Trump và
Kim Jong Un. Xa hơn nữa là nhằm khơi thông và hạ
nhiệt những “cái đầu nóng” của người
dân vốn đang rất bức bối về nhiều vấn
đề bất công và tiêu cực trong xă hội và đất
nước hiện nay. Rất có thể việc “bật
đèn xanh” này trong nhất thời sẽ làm Bắc Kinh nổi
giận nhưng đây chính là phương án tối ưu
nhất trong hoàn cảnh gấp rút và phức tạp này. Cùng
lắm sau đó “Đảng ta” sẽ giải thích qua con
đường ngoại giao bằng chiêu bài “ư thức hệ”.
Điều này dù sao vẫn tốt hơn là để cho những
ức chế, dồn nén của người dân nếu bùng
nổ ra th́ sẽ phản ứng không kịp? Bài học
Venezuela đang rành rành trước mắt nên chắc chắn
“Đảng ta” sẽ không bao giờ chủ quan. Trong cái
nh́n này, dù muốn dù không cũng phải thừa nhận
“Đảng ta” đă rất “tài t́nh và sáng suốt”! Dĩ
nhiên “tài t́nh và sáng suốt” trong sự độc tài, độc
đoán, v́ sự tồn vong của Đảng, của chế
độ này hơn là v́ sự tồn vong của quốc
gia, dân tộc.
CT, 17/02/2019
Q.H.N
Tác giả gởi cho viet-studies ngày 17-2-19
Trích: Viet-studies 20.02.19
Mục
Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển
điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp Hội Dân Chủ và
Phát Triển Việt