DC&PT - Thời Sự 2019
Tai tiếng vụ chùa cúng vong
đặt ra câu hỏi về ‘tha hóa’ Phật giáo ở
VN
Gần một tuần nay,
dư luận xă hội Việt Nam rúng động và có
nhiều thảo luận về vụ nữ cư sĩ
tại một ngôi chùa thu những khoản tiền lớn
để “thỉnh vong”, “giải oán” cho những
người đi chùa. Từ vụ việc do báo chí trong
nước đưa ra ánh sáng, nhiều người
đặt câu hỏi phải chăng có sự biến
tướng, tha hóa tại những ngôi chủa thuộc
Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Vụ bê bối
được báo Lao Động đưa tin trước
tiên vào ngày 20/3 trong một loạt phóng sự dài kỳ, và
sau đó tiếp tục được tường thuật
trên nhiều báo đài khác như Soha, Pháp Luật Việt
Nam, VTV, VTC.
Các bài phóng sự viết
rằng bà Phạm Thị Yến, nữ cư sĩ
tại chùa Ba Vàng ở tỉnh Quảng Ninh, thường
“rao giảng những chuyện hoang đường” cho
rằng những tai họa mà nhiều người gánh
chịu hiện này là do lối sống ở “tiền
kiếp” và “các vong linh báo oán gây ra”.
Bất chấp nhiều
điều phi lư trong các lời rao giảng của nữ
cư sĩ 49 tuổi, vẫn có hàng chục ngàn
người đến gặp bà Yến mỗi năm
để “thỉnh vong”, “giải oán”, theo các bản tin. Bà
Yến thu của mỗi người từ vài triệu cho
đến hàng tỉ đồng để đổi
lại việc bà “giúp” họ thoát khỏi những xui
xẻo, bệnh tật, tin cho hay.
Qua t́m hiểu, VOA
được biết việc làm của nữ cư
sĩ Phạm Thị Yến nhận được sự
đồng t́nh từ vị sư trụ tŕ chùa Ba Vàng, có
pháp danh là Thích Trúc Thái Minh.
Theo các nguồn thông tin công khai, Đại đức Thích Trúc Thái Minh, 52 tuổi, trở thành trụ tŕ chùa Ba Vàng hồi năm 2007. Ông đă kêu gọi phật tử đóng góp cho việc xây dựng lại và mở rộng chùa gấp nhiều lần từ năm 2011. Sau đó 3 năm, chùa Ba Vàng từ một ngôi chùa gỗ nhỏ đă lập kỷ lục là “ngôi chùa trên núi có ṭa chính điện lớn nhất Việt Nam (4.500 m2)”.
Trong đạo Phật không cho phép
người ta làm cúng vong với cả cầu siêu ... Càng
ngày mê tín dị đoan ở Việt Nam càng gây nên cho dân
những cái mê muội, c̣n đối với Phật giáo th́
làm uế tạp những người đang tu hành theo bát
chính đạo.
Nhà sư Huyền Không
Các bản tin trong
nước nói vị ḥa thượng Thái Minh từng phát
biểu rằng "có vong linh, ma quỷ đi theo
người, gây bệnh tật...". Trong khi đó,
nhiều nhà tu hành khẳng định là thuyết "vong
báo oán" không có trong giáo lư nhà Phật.
Nhà sư có pháp danh Huyền
Không hiện tu tại một ngôi chùa ở Ba V́, Hà Nội,
nói với VOA:
“Trong đạo Phật
không cho phép người ta làm cúng vong với cả cầu
siêu. 20 năm trước tôi đă lên án việc này. Càng ngày
mê tín dị đoan ở Việt Nam càng gây nên cho dân
những cái mê muội, c̣n đối với Phật giáo th́
làm uế tạp những người đang tu hành theo bát
chính đạo”.
VOA quan sát thấy nhiều
người Việt Nam bày tỏ trên mạng xă hội
họ rằng “bàng hoàng”, “phẫn nộ” về những ǵ
diễn ra tại chủa Ba Vàng. Báo chí trong nước nói
hoạt động của bà Phạm Thị Yến mang
lại “nguồn thu cả trăm tỉ đồng” cho
ngôi chùa.
Viết trên trang cá nhân, nhà
báo Hoàng Hải Vân gọi sự việc ở chùa Ba Vàng là
“sự biến dị trơ tráo của t́nh trạng buôn
tăng bán phật” không chỉ có ở riêng ngôi chùa đó mà
theo ông c̣n “đang diễn ra khắp nơi”.
Facebooker có hơn 92.000
người theo dơi này đặt ra các câu hỏi “Cơ quan
nào cấp phép xây chùa? Ai bảo kê cho các hoạt động
lừa đảo phi pháp của ngôi chùa này?” và nhấn mạnh
“Đó là các câu hỏi cần được các cơ quan
bảo vệ pháp luật trả lời, nếu các cơ
quan này muốn bảo vệ sự minh bạch của
luật pháp, của chính sách tôn giáo và bảo vệ
đồng bào Phật tử”.
Trong khi đó, một nhà báo
kỳ cựu khác, ông Chu Vĩnh Hải, nêu quan điểm
cá nhân rằng sự việc tại chùa Ba Vàng nói riêng, và
ở nhiều chùa chiền khác trên đất nước
Việt Nam nói chung, có nguyên nhân từ việc chính quyền
“chính trị hóa” Phật giáo.
“Phương châm
Đạo Pháp-Dân Tộc-Chủ Nghĩa Xă Hội của
Phật giáo là nguồn cơn của sự tha hóa và
biến tướng trong Phật giáo”, ông Hải viết
trên trang Facebook cá nhân.
Lâu nay, có những thông tin
truyền miệng cho rằng nhiều nhà sư là
đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam,
sĩ quan quân đội hoặc sĩ quan công an.
Những người tu họ chỉ tu
theo Phật chứ không dính đến những chuyện
chính trị hoặc những cái kinh tế đi theo.
Nếu mà tu c̣n mang màu sắc chính trị, hoặc cho
một đảng phái nào th́ đấy là những
người tu giả.
Nhà sư Huyền Không
VOA không có điều
kiện để kiểm chứng các thông tin đó một
cách độc lập. Tuy nhiên, hồi tháng 3/2018, khi Ḥa
thượng Thích Thanh Sam viên tịch, báo Nhân Dân của
đảng đăng tiểu sử của vị ḥa
thượng có đoạn cho hay ông có huy hiệu 50 năm
tuổi đảng.
Nhà báo Chu Vĩnh Hải
điểm lại lịch sử rằng trong thời
kỳ Chiến tranh Việt Nam trước năm 1975,
“những người cộng sản đă tiến hành lôi
kéo Phật giáo miền Nam đứng về phe ḿnh, và
họ phần nào đă thành công”. Tiếp đến, ông
Hải nhận định là “giờ đây chính quyền
Hà Nội đang thành công trong việc thao túng Giáo hội
Phật giáo Việt Nam”.
Ông Hải nêu quan
điểm rằng một khi bị thao túng như vậy,
“sự tha hóa, biến tướng của Giáo hội
Phật giáo Việt Nam diễn ra là điều tất
yếu”. Và theo nhà báo kỳ cựu này, sự tha hóa,
biến tướng đó “sẽ không bao giờ dừng
lại”.
Các bài viết, quan
điểm do ông Hoàng Hải Vân và Chu Vĩnh Hải
đưa ra được hàng trăm người khác chia
sẻ tiếp thông qua mạng xă hội, với hàng ngh́n
phản ứng “yêu, thích”.
B́nh luận về mối
liên quan giữa hoạt động chính trị và nhà tu hành
Phật giáo, nhà sư Huyền Không nói với VOA:
“Những người tu
họ chỉ tu theo Phật chứ không dính đến
những chuyện chính trị hoặc những cái kinh
tế đi theo. Nếu mà tu c̣n mang màu sắc chính trị,
hoặc cho một đảng phái nào th́ đấy là
những người tu giả. Phải đi theo Phật
là Phật của đại chúng, chứ không phải là
Phật của một đất nước nào hết”.
Nhà sư nói thêm rằng
“Phật ở trong tâm” và những người xây chùa to
“chỉ làm tổn phước của những phật
tử”.
Trước những bài báo
và ư kiến ồn ào của dư luận về vụ bê
bối ở chùa Ba Vàng, tại một buổi họp báo
hôm 25/3, trung tướng Lương Tam Quang, người
phát ngôn của Bộ Công an cho biết chính quyền
tỉnh Quảng Ninh, Trung ương Giáo hội Phật
giáo Việt Nam, và Ban Tôn giáo Chính phủ đă yêu cầu
kiểm tra về vụ việc. Trung tướng Quang nói
thêm rằng “trong quá tŕnh kiểm tra, nếu có dấu
hiệu vi phạm pháp luật sẽ xử lư theo đúng
quy định”.
Việt Nam có chưa
đến 10% dân số là Phật tử, theo cuộc
Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2009. Tuy
nhiên, cũng có một số ước tính khác cho rằng
khoảng 45-50 triệu người ở Việt Nam “có tín
ngưỡng Phật giáo”.
Mục
Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển
điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp Hội Dân Chủ và
Phát Triển Việt