DC&PT -
Thời Sự 2019
Tàu thăm ḍ
địa chấn của Trung Quốc ở ngoài khơi
Việt
Courtesy of Twitter
Ryan Martinson/ RFA Edited
Tàu thăm ḍ Hải
Dương 8 của Trung Quốc đă tiến vào thềm
lục địa và vùng đặc quyền kinh tế
Việt Nam tại khu vực băi Tư Chính, Vũng Mây từ
ngày 3/7/2019 để thực hiện một cuộc
khảo sát địa chấn.
Thông tin này
được báo mạng tiếng Anh có trụ sở
ở Hồng Kông trích dẫn đoạn Tweet của ông
Ryan Martinson - Trợ lư giáo sư tại Trường
Hải Chiến Mỹ.
Trên Twitter của ông
Ryan Martinson vào hôm 11/7 cũng đă đăng tải
ảnh chụp màn h́nh về thông tin theo dơi dữ liệu
tàu cho thấy sự xuất hiện của các tàu hộ
tống tàu thăm ḍ Trung Quốc gồm tàu bảo vệ
bờ biển vũ trang 12 ngàn tấn số hiệu 3901
mang theo trực thăng và tàu 2.200 tấn số hiệu
37111.
Đến chiều
12/7, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi Sáng loan tin cho
biết có ít nhất 2 tàu hải cảnh Trung Quốc và 4
tàu Cảnh sát biển Việt Nam đang đối
đầu với nhau ở Băi Tư Chính thuộc lănh
hải Việt Nam trong khoảng một tuần.
Thực tế là bắt đầu từ
đầu tháng 7 mà măi đến hai tuần sau chính phủ
Việt nam mới cung cấp thông tin và mới cho phép báo chí
viết bài về vấn đề này. Điều
đó khá là chậm trễ. - ThS. Hoàng Việt
Tuy nhiên,
truyền thông trong nước suốt thời gian này không
hề loan tin ǵ về những diễn tiến đang
xảy ra ngoài khơi.
Đến tối ngày 16/7, báo trong nước mới
đồng loạt loan tin khi Phát ngôn nhân Bộ Ngoại
giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng lên tiếng cho biết
“Các lực lượng chức năng trên biển của
Việt Nam đă và đang thực thi chủ quyền,
quyền chủ quyền và quyền tài phán một cách ḥa
b́nh, đúng pháp luật nhằm bảo vệ vùng biển
Việt Nam”.
Tuy nhiên, trong bài phát
biểu của bà Hằng không hề đề cập
đến Trung Quốc hay băi Tư Chính.
Măi đến
buổi họp báo chiều ngày 19/7, bà Lê Thị Thu Hằng
mới nói rơ trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát Hải
Dương 8 của Trung Quốc đă có hành vi vi phạm
vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục
địa của Việt Nam tại khu vực phía nam
Biển Đông.
Nhận xét về
việc này, Nhà nghiên cứu Biển Đông tại Sài G̣n,
Thạc sĩ Hoàng Việt cho rằng:
“Cho đến nay,
chính phủ Việt
Đồng t́nh
với ư kiến này, từ Hà Nội, Tiến sĩ
Nguyễn Quang A cũng cho rằng những thông tin về
t́nh h́nh Biển Đông trong những ngày qua mà chính phủ Hà
Nội đưa ra vừa muộn vừa không đầy
đủ, như thế không đáp ứng nhu cầu thông
tin của người dân mà họ đang rất mong
mỏi.
C̣n theo ông Nguyễn
Khắc Mai, Giám đốc Trung tâm Minh Triết tại Hà
Nội lại cho rằng dù thông tin không đầy
đủ và chậm trẽ, nhưng so với trước
đây, rơ ràng chính phủ Hà Nội đă có tiến bộ:
“Hiện nay là chúng
tôi khen lănh đạo của Đảng và chính phủ nói
rơ mưu đồ, tội ác và hành xử rất xấu,
rất đê tiện của Trung Quốc đă bắt
đầu nói, bắt đầu để cho các báo chí công
khai lên án cái gian trá của phía Trung Quốc. Hiện nay
những tờ báo được gọi là báo của
đảng, của chính phủ bắt đầu có
tiếng nói. Chúng tôi cho rằng như thế là họ thấy
được vấn đề và có tiến bộ
nhất định, không thể phủ định
được. Họ đă đứng thẳng về
phía nhân dân, đấy là cái hoan nghênh.”
Tuy vậy, ông
Nguyễn Khắc Mai bày tỏ thất vọng đối
với Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn
Thị Kim Ngân v́ khi sự việc xảy ra, vào ngày 11/7, bà
Kim Ngân đang có chuyến thăm Trung Quốc, gặp
gỡ và tiếp xúc với chủ tịch Tập Cận
B́nh cũng như người tương nhiệm Lật Chiến
Thư, nhưng bà Ngân đă không hề phê phán hành
động của Bắc Kinh.
“Có thể dùng
lời lẽ mềm mỏng nhưng phải nói rơ ràng
vấn đề Biển Đông ở băi Tư Chính, hành
xử như thế là không đúng và chúng ta phải bàn,
sửa lại vấn đề này… Ít ra cô
phải nói như thế. Cô im hơi lặng
tiếng, có thể nói cô có tội với dân với
nước trong vấn đề này. Không thể bào
chữa đấy là thái độ để mềm
mỏng, tranh thủ ḥa b́nh, không đao to búa lớn kích
động Trung Quốc. Ḿnh phải dơng dạc nói là
họ sai, không nên làm như vậy mà phải thành thật
bàn thảo đến nơi đến chốn với ḿnh
về vấn đề này, không được ỷ
nước nước lớn mà làm vậy. Có
thể nói là thua cả ông Mahathir ở bên
Vẫn trong buổi
họp báo ngày 19/7, Phát ngôn nhân Lê Thị Thu Hằng đă
tuyên bố khu vực mà tàu Hải Dương 8 của Trung
Quốc khảo sát là vùng biển hoàn toàn của Việt
Nam, được xác định theo đúng các quy
định của Công ước Liên Hiệp Quốc
về Luật Biển năm 1982 mà cả Việt Nam và
Trung Quốc đều là thành viên.
Ảnh minh họa: Phát ngôn nhân Bộ
Ngoại giao Việt
Nhận xét về hành
động này của Trung Quốc, Thạc sĩ Hoàng
Việt cho rằng:
“Nói chung,
một mặt Trung Quốc luôn duy tŕ lợi ích và tham
vọng của họ trong việc độc chiếm
biển Đông. Mặt thứ hai th́ Việt nam cũng luôn
luôn kiên quyết bảo vệ lợi ích của họ trong
vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục
địa theo quy định Công
ước luật biển mà Việt nam được
hưởng. Chính v́ vậy, hai bên đều có những lư
lẽ để bảo vệ quyền lợi ích của
riêng ḿnh. Tuy nhiên, về mặt luật pháp th́ rơ ràng
Việt Nam có lợi thế hơn khi mà Việt Nam tuân
thủ luật pháp Quốc tế và trong trường
hợp này nó nằm trong quy định của Quốc
tế. Trung Quốc biết điều đó nhưng
lại muốn dùng sức mạnh của ḿnh để
thực hiện tham vọng, âm mưu của họ. Do
vậy mà dẫn đến sự căng thẳng. Nếu
không có biện pháp để gỡ, nếu Trung Quốc không
“xuống thang” th́ có lẽ sẽ dẫn đến sự
căng thẳng như cái đợt 2014 khi Trung Quốc kéo
cái dàn khoan vào vùng đặc quyền kinh tế của
Việt Nam.”
Đây không phải là
lần đầu tiên Trung Quốc xâm phạm vùng lănh
hải Việt Nam, cách đây 5 năm, vào năm 2014, Trung Quốc
đă cho hạ đặt giàn khoan khổng lồ Hải
Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế
của Việt Nam. Vụ việc đă
dẫn đến căng thẳng trong quan hệ hai
nước trong nhiều tháng cho đến khi Trung Quốc
quyết định rút giàn khoan về.
Vào tháng 4 vừa qua,
Tân Hoa Xă loan tin cho biết Trung Quốc chuẩn bị
đưa giàn khoan dầu khí lớn thứ nh́ của
nước này có tên Dongfang (Đông Phương) 13-2 CEPB ra
lưu vực Yinggehai, hay c̣n gọi là ḷng chảo Quỳnh
Hải, nằm ở phía tây bắc Biển Đông,
giữa đảo Hải Nam và bờ biển phía Bắc
của Việt Nam.
Và mới đây
nhất là vụ việc đưa tàu thăm ḍ Hải
Dương 8 đến băi Tư Chính.
Bộ
Ngoại giao Hoa Kỳ vào ngày 20/7 cũng đă ra thông cáo
với lời lẽ mạnh mẽ yêu cầu Trung Quốc
chấm dứt hoạt động bị cho là đe
dọa, bắt nạt các nước trong khu vực
Biển Đông.
Thêm vào đó, trong
cuộc họp báo qua điện thoại vào ngày 23 tháng 7,
Tư lệnh Tuần Duyên Hoa Kỳ, Đô đốc Karl
L. Schultz, nói rơ đang hợp tác chặt chẽ với
Việt Nam. Đồng thời đánh giá sức mạnh
của lực lượng Cảnh Sát Biển Việt
Do đó, nhiều ư
kiến cho rằng, phát biểu của phía Hoa Kỳ
được đưa ra trong thời gian này nhằm
ủng hộ Việt
“Hoa
Kỳ muốn rằng tất cả các quốc gia trên
thế giới phải tuân thủ luật Quốc tế. Và đó là điều Hoa Kỳ
muốn: xây dựng một trật tự Quốc tế
như vậy. Chính v́ thế mà Hoa Kỳ
mới ủng hộ Việt
Tôi nghĩ có thể họ rất muốn
nhưng phải cân nhắc kỹ lưỡng v́ một
nước đi như thế mang lại những lợi
ích và rắc rối ǵ v́ việc kiện Trung Quốc
như Philippine đă kiện th́ từ thời ông Nguyễn
Tấn Dũng đă nói rằng chính phủ Việt Nam
đă chuẩn bị rất sẵn sàng nhưng họ không
đem ra kiện v́ một mối quan hệ tế nhị
với Trung Quốc. - TS. Nguyễn Quang A
Trước t́nh h́nh
căng thẳng Việt – Trung về những tranh chấp
Biển Đông, Nhóm lập quyền dân phối hợp cùng
Câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng và Diễn đàn xă
hội dân sự đề ra bản Tuyên bố về
Biển Đông lần thứ 3. Bản Tuyên bố nêu lên 4
điểm cụ thể, trong đó có yêu cầu chính
phủ Việt Nam cần lên tiếng tố cáo
trước Hội Đồng Bảo An, Đại
Hội Đồng Liên Hiệp Quốc và các tổ chức
quốc tế việc Trung Quốc xâm phạm lănh hải
và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam
tại băi Tư Chính, và khẩn trương chuẩn
bị hồ sơ kiện Trung Quốc ra các Ṭa án Quốc
tế thích hợp.
Là một trong
những người tham gia kư tên vào Tuyên bố về
Biển Đông lần thứ 3 này, Tiến sĩ Nguyễn
Quang A nhận định:
“Tôi nghĩ có
thể họ rất muốn nhưng phải cân nhắc
kỹ lưỡng v́ một nước đi như
thế mang lại những lợi ích và rắc rối ǵ v́
việc kiện Trung Quốc như Philippine đă kiện
th́ từ thời ông Nguyễn Tấn Dũng đă nói
rằng chính phủ Việt Nam đă chuẩn bị
rất sẵn sàng nhưng họ không đem ra kiện v́
một mối quan hệ tế nhị với Trung
Quốc.”
C̣n theo Thạc Sĩ
Hoàng Việt, người từng tham gia cố vấn cho
chính phủ trong việc khởi kiện Trung Quốc khi
đưa giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển
của Việt Nam lại nghĩ rằng việc khởi
kiện phụ thuộc vào hành động của Trung
Quốc. Nếu Trung Quốc tiếp tục leo
thang, duy tŕ căng thẳng cao hơn th́ khả năng
khởi kiện của Việt
Ngoài yêu cầu
khởi kiện Trung Quốc xâm phạm lănh hải và vùng
đặc quyền kinh tế của Việt Nam; những
người kư tên trong Tuyên bố Biển Đông lần
thứ ba c̣n yêu cầu chính phủ Hà Nội tăng
cường nội lực đất nước, ‘khoan
thư sức dân để làm kế râu rễ bền
gốc’; thực thi các điều ước quốc
tế mà Việt Nam tham gia kư kết cũng như những
qui định trong Hiến pháp Việt Nam; trả tự do
cho các tù nhân lương tâm, tiến tới dân chủ hóa
đất nước…
Trích:RFA 23.07.19
Mục
Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển
điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp Hội Dân Chủ và
Phát Triển Việt