DC&PT -
Thời Sự 2019
CUỘC ĐIỀU TRA CÁO BUỘC
Ô. TRUMP
THÔNG ĐỒNG VỚI NGA CHƯA
CHẤM DỨT
Nguyễn Quốc
Khải, BBC
Theo bản tóm tắt của ông Bộ Trưởng
Tư Pháp William Barr, cuộc điều tra Công Tố Viên
Đặc Biệt (CTVĐB) Robert Muller cho thấy rằng
Nga đă can thiệp vào cuộc bầu cử 2016 của
Hoa Kỳ để giúp Ô. Trump thắng cử. Tuy nhiên Ô.
Trump cũng như bất cứ ai trong chiến dịch
tranh cử đă không âm mưu hoặc phối hợp
với nước Nga trong cuộc tranh cử. Ô. Muller nói
“Trong khi báo cáo không kết luận Tổng Thống
phạm tội, nhưng cũng không giải tội cho ông.”
Ô. Muller từ chối không nói Ô. Trump phạm tội ngăn
cản việc điều tra hay không mà để cho
Bộ Trưởng Tư Pháp quyết định.
Báo cáo tóm tắt trên
đây đă không thay đổi công luận về sự
liên hệ giữa Ô. Trump và Nga. Theo cuộc thăm ḍ dư
luận của SSRS/CNN đa số dân Hoa Kỳ (56%) nghĩ
rằng Tổng Thống và chiến dịch tranh cử
của ông đă thông đồng với Nga để thay
đổi kết quả của cuộc bầu cử.
TẠI SAO CÔNG LUẬN KHÔNG TIN VÀO BÁO CÁO TÓM TẮT?
Tôi hơi ngạc nhiên về kết
quả điều tra theo báo cáo tóm tắt. Có nhiều lư do
đưa đến sự ngạc nhiên mà tôi nghĩ là
chính đáng đối với một ngươi dân b́nh
thường như tôi, không phải là một luật gia
hay nhà chính trị.
Những sự kiện rơ rệt
xẩy ra trước, trong khi tranh cử và ngay cả sau
khi Ô. Trump đă thắng cử khiến người ta
phải nghi ngờ có sự thông đồng giữa Ô. Trump
hay chiến dịch tranh cử với Nga.
Thât vậy, vào giữa năm 2016, FBI
đă t́nh nghi như thế và đă tự động
mở cuộc điều tra sau khi FBI dưới thời
Giám Đốc James Comey biết được Ô. George
Papadopoulos, phụ tá chiến dịch tranh cử của Ô.
Trump tiết lộ riêng với một nhà ngoại giao cao
cấp của Úc rằng Nga có hàng ngàn điện thư về
chiến dịch tranh cử của Hillary Clinton.
FBI cũng đă biết cuộc
họp vào tháng 6, 2016 tại Trump Tower ở New York của
Donald Trump Jr, con trai của Ô. Trump, Jared Kushner, con rể
của Trump, và Paul Manafort, Chủ Tịch chiến dịch
tranh cử của Ô. Trump lúc đó, với hai nhà vận
động hành lang Nga làm việc cho chính phủ Nga.
Thật sự, FBI không phải là cơ
quan đầu tiên điều tra Ô. Trump.
Theo báo Business Insider, chính những
người trong Đảng Cộng Ḥa chống Trump đă
bắt đầu cuộc điều tra trong thời gian
bầu cử sơ cấp của Đảng Cộng Ḥa
cho đến khi Ô. Trump được chọn chính
thức làm ứng cử viên tổng thống. Cuộc
điều tra sơ khởi này đă khám phá ra nhiều liên
hệ mật thiết giữa Ô. Trump và Nga. Sau này, FBI và
Ủy Ban T́nh Báo Thượng Viện đă sử dụng
kết quả của cuộc điều tra sơ
khởi.
Trong thời gian chuyển tiếp vào
cuối năm 2016, Ô. Michael Flynn, Cố Vấn An Ninh
Quốc Gia đầu tiên của Ô. Trump, đă bí mật
liên lạc với Đại Sứ Sergey Kislyak và một
số viên chức ngoại gia Nga lúc đó để
thảo luận về việc những biện pháp cấm
vận của Hoa Kỳ.
Sau này khi bị điều tra Ô. Flynn
đă nối dối FBI về những cuộc tiếp súc
người Nga. Hơn thế nữa, Ô. Trump đă
khuyến cáo Ô. James Comey, Giám Đốc FBI lúc đó, nên
ngưng điều tra Ô. Flynn.
Vài tháng sau, vào 9-5-2017, Ô. Trump đă cách
chức ngay chính Ô. Comey. Những lời tuyên bố mà Ô.
Trump và Nhà Trắng cho thấy Ô. Comey đă gây quá nhiều áp
lực lên Tổng Thống qua vụ FBI điều tra Nga
can thiệp vào cuộc bầu cử nên Ô. Trump muốn
chấm dứt cuộc điều tra này.
Chính Tổng Thống Trump cũng tuyên
bố như vậy trên truyền h́nh quốc gia. Báo New York
Times tường thuật rằng Tổng Thống Trump
đă khoe khoang với hai nhà ngoại giao cao cấp Nga
về việc cách chức Giám Đốc FBI đă loại
trừ được việc làm bệnh
hoạn.
Trong hơn ba năm Ô. Trump liên tiếp
phủ nhận không hề có một dự tính làm ăn nào
tại nước Nga. Ông từng nói “Tôi không dính líu ǵ
với nước Nga, không có thỏa hiệp, không có món
nợ, không có ǵ cả.”
Nhưng đến cuối năm 2018,
hai sự kiện không chối căi được đă
xẩy ra: (1) Ô. Michael Cohen, cựu luật sự của Ô.
Trump khai báo với CTVĐB Muller về dự án xây Trump Tower
tại Moscow; (2) It ngày sau đó, CNN t́m được
một tài liệu về dự án xây cất này với
chữ kư của Ô. Trump đề ngày 28-10-2015, bốn tháng
sau khi Ô. Trump đă tuyên bố tranh cử tổng thống
Hoa Kỳ.
Theo Reuters, toán điều tra Muller
đặc biệt để ư đến dự án lớn
Theo những cơ quan t́nh báo của Hoa
kỳ, cùng lúc đó chính quyền Putin đang tuyên truyền
để quảng cáo cho Ô. Trump. Dự án
Đặc biệt hơn cả, toán
điều tra Muller đă buộc tội và kết án
năm trong sáu cựu cố vấn của Ô. Trump.
Người c̣n lại, Roger Stone, chờ ra ṭa vào tháng 11
năm nay. Riêng hai ông Paul Manafort và Rick Gates, cựu chủ
tịch và phó chủ tịch chiến dịch tranh cử
của Ô. Trump đă phạm tội làm việc với chính
phủ Ukraina, âm mưu chống lại Hoa Kỳ.
Tổng Thống Trump liên tiếp
gọi cuộc điều tra của Muller là “cuộc
săn lùng phù thủy” và từng tuyên bố “Đáng lẽ
không bao giờ nên có cuộc điều tra Muller, bởi v́
không bao giờ có ǵ sai trái cả.” Kết quả tŕnh
bầy ở trên tuy rằng chưa đầy đủ,
là câu trả lời rơ ràng.
CÔNG
LUẬN TRÔNG ĐỢI BÁO CÁO TOÀN BỘ
Tôi thật sự thất vọng
nếu Quốc Hội cũng như nhân dân Hoa Kỳ
chỉ nhận được bản tóm tắt bốn
trang của Bộ Trưởng Tư Pháp William Barr.
Trên nguyên tắc Bộ Trưởng
Tư Pháp không bị đ̣i hỏi phải đệ tŕnh
toàn bộ báo cáo của Công Tố Viên Đặc Biệt,
nhưng để bảo đảm sư minh bạch, tôi
hi vọng Ô. Barr sẽ đáp lại nguyện vọng
của Quốc Hội và của dân chúng là muốn có toàn
bộ báo cáo về một cuộc điều tra nghiêm
trọng đă kéo dài gần hai năm.
Không có lư do ǵ để Quốc Hội
không được thấy toàn bộ báo cáo này. Dân
chúng có thể không được thấy những phần
liên quan đến những cuộc điều tra c̣n
đang tiếp diễn, bồi thẩm đoàn luận
tội hay những điều bí mật không thể công
khai hóa.
Hạ Viện đă thông qua một
nghị quyết với số phiếu 420-0 yêu cầu toàn
bộ báo cáo Muller. Nhưng rất tiếc, Thượng
Viện do Đảng Cộng Ḥa kiểm soát đă không
thông qua được nghị quyết do Lănh Tụ
Thiểu Số Chuck Schummer đệ tŕnh v́ Ô. Mitch McConnell,
Lănh Tụ Đa Số, đă ngăn cản.
Những nhà lănh đạo của sáu
tiểu ban Hạ Viện gồm T́nh Báo, Tư Pháp, Giám Sát,
Tài Chánh, Ngoại Giao, và Chuẩn Chi Ngân Sách đă gửi
thư cho Bộ Trưởng Tư Pháp để yêu
cầu toàn bộ báo cáo vào ngày 2-4-2019.
Ngoài ra hai viện Quốc Hội
cũng đang chuẩn bị yêu cầu Bộ
Trưởng Tư Pháp và cựu CTVĐB Robert Muller ra
điều trần. Tôi hi vọng rằng Quốc Hội
và người dân Hoa Kỳ sẽ biết nhiều hơn
là bản tóm tắt bốn trang của Ô. Barr, đặc
biệt là cuộc điều trần ở Quốc
Hội sẽ cho biết lư do nào Bộ Trưởng Tư
Pháp kết luận rằng Tổng Thống không ngăn
cản công lư.
Ngoài ra, báo chí Mỹ và quốc tế
với hệ thống săn tin rộng lớn khắp
nơi sẽ t́m ṭi và phanh phui ra nhiều chi tiết hơn
về báo cáo Muller. Với bốn trang báo cáo, chúng ta chưa
thể có một nhận định chính xác
được.
ĐIỀU HÀI L̉NG VÀ THẤT VỌNG NHẤT TRONG
BẢN BÁO CÁO TÓM TẮT
Điều làm nhiều người hài
ḷng là cuộc điều tra của Ô. Muller đă
được hoàn tất.
Đối với Ô. Trump, một ông
tổng thống với tính bất thường,
người ta lo ngại ông có thể cách chức Ô. Muller,
như đă cách chức Ô. Comey. Đảng Dân Chủ
đă phải mở một chiến dịch vận
động dư luận để bảo vệ toán
điều tra Muller trong suốt gần hai năm qua.
Ô. Comey nhận định rằng “Nga
thật sự đă can thiệp rộng răi và sâu
đậm vào cuộc bầu cử 2016 của Hoa Kỳ
với mục đích làm hại một ứng cử viên
và giúp đỡ người kia.” Việc giao du giữa các
cố vấn của Ô. Trump và nhân viên ngoại giao và t́nh báo
Nga xẩy ra ngay trong nước Mỹ đă không bị
khám phá kịp thời. Măi đến giữa năm 2016, qua
khỏi thời gian bầu cử sơ khởi đă lâu và
chỉ c̣n năm tháng đến cuộc bầu cử chính
thức, FBI mới khởi sự hành động, như
thế là quá trễ.
Một điều khiến nhiều
người khá thất vọng trong đó tất nhiên có tôi
là Ô. Muller đă tránh không làm tṛn trách nhiệm của một
CTVĐB để phán xét Tổng Thống Trump có ngăn
cản công lư hay không mà để cho Ô. Barr, một người
do Ô. Trump bổ nhiệm quyết định.
Ở vị trí này ông Bộ
Trưởng Tư Pháp vừa đóng vai thẩm phán
vừa đóng vai bồi thẩm đoàn, một chuyện
chưa từng thấy trong lịch sử của ngành
tư pháp Hoa Kỳ.
Một trong những lư do cần có
một công tố viên đặc biệt trong những
trường hợp vi phạm luật pháp nghiêm trọng
như vụ Watergate, Trump-Russia là để có một cuộc
điều tra độc lập và tránh chính trị
đảng phái xen vào quyết định buộc tội.
Ô. Muller lại tránh né không làm quyết định thành ra
tính cách độc lập đă mất đi và chính trị
đă xen vào vụ án Trump-Russia.
Vào năm ngoái, chính Ô. Barr đang làm
việc trong lănh vực tư từ 1993, đă gửi
thư cho Bộ Tư Pháp, những luật sư của Ô.
Trump và những luật sư đại diện một
số người khác liên hệ tới việc Nga can
thiệp. Trong thư này Ô. Barr đă nói rằng cuộc
điều tra Muller về ngăn cản công lư là không có
căn bản về mặt pháp lư và Bộ Tư Pháp không
nên hỗ trợ.
Có thể chính v́ lập trường
này mà Ô. Barr được mời trở lại Bộ
Tư Pháp sau 16 năm để làm nhiệm vụ xóa
tội cho Tổng Thống Trump.
CUỘC ĐIỀU TRA Ô. TRUMP - NGA CHƯA THẬT
SỰ KẾT THÚC
Sau khi bản tóm tắt của Bộ
Trưởng Tư Pháp được phổ biến,
nhiều người đă vội ăn mừng. Cuộc
điều tra Muller đă thực sự chấm dứt,
nhưng cuộc điều tra về Ô. Trump và can thiệp
của Nga không nhất thiết chấm dứt ở
đây. Hiện tại c̣n nhiều điều tra và án ṭa
liên hệ khác đang tiếp diễn.
Thật vậy, văn pḥng của Ô.
Muller đă chuyển giao một số vụ án cho các
văn pḥng khác của Bộ Tư Pháp, phần lớn là
ở Southern District of New York và Washington-DC vào đầu
năm nay. Những văn pḥng này đang thực hiện
những cuộc điều tra về những hoạt
động của Ô. Trump và những cộng sự viên
trong thời gian trước, trong khi và sau cuộc bầu
cử, đặc biệt là quỹ từ thiện Trump
Foundation và Trump Organization.
Văn pḥng Tư Pháp tại
Những công tố viên ở New York
cũng đang điều tra về tiền bạc của
Ủy Ban Lễ Nhậm Chức của Tổng Thống
Trump, đặc biệt yểm trợ tài chánh nếu có
của những chánh phủ ngoại quốc như Nga và
United Emirates cho ủy ban hầu tạo ảnh hưởng
đối với chính sách của Nhà Trắng.
Ủy Ban T́nh Báo của Hạ Viện
mới đây đă gửi cho Bộ Tư Pháp lời khai
của một số người mà những nhà lập pháp
tin rằng họ nói dối Quốc Hội, Trong số
những người này có Donald Trump, Jr. và Erik Prince, một
phụ tá của Ô. Trump.
Ủy Ban Tư Pháp của Hạ
Viện cũng đă phát động một cuộc
điều tra rộng lớn về mọi khía cạnh
của Ô. Trump: cuộc sống riêng tư, giao dịch tài
chánh, chiến dịch tranh cử tổng thống, ủy
ban nhậm chức, và kinh doanh.
Vào đầu tháng này, Ủy Ban Tư
Pháp Hạ Viện đă yêu cầu 81 cá nhân, tổ chức
và thực thể liên quan đến Ô. Trump và những
cuộc điều tra đang diễn ra, cung cấp tài
liệu. Dân Biểu Jerry Nadler, Chủ Tịch Ủy Ban
Tư Pháp cho biết trong cuộc phỏng vấn truyền
h́nh của ABC rằng ông muốn điều tra việc
ngăn cản công lư, tham nhũng và lạm dụng
quyền lực của Ô. Trump.
Ô. Michael Cohen trong cuộc điều
trần sôi nổi trước Ủy Ban Giám Sát Hạ
Viện một tuần trước đă ám chỉ
rằng Ô. Trump và những nhân vật chung quanh đă vi
phạm nhửng tội h́nh sự. Điều này đă
khiến cho Ủy Ban Tư Pháp phải hành
động.
Ô. Roger Stone, một chiến
lược gia lâu năm của Đảng Cộng Ḥa và là
cố vấn lâu năm của Ô. Trump đă bị toán
điều tra Muller buộc vào bẩy tội bao gồm
ngăn cản công lư, mua chuộc nhân chứng và gian
dối, nhưng không nhận lỗi.
Ô. Stone bị t́nh nghi móc nối với
Wikileaks để thu thập những điện thư
của Bà Hilary Clinton do Nga cung cấp. Văn pḥng Tư Pháp
tại
Một số vụ án liên quan
đến cựu cố Vấn An Ninh Quốc Gia Michael
Flynn vận động hành lang cho Thổ Nhĩ Kỳ mà
không đăng kư và Phó Trợ Lư Chiến Dịch Tranh
Cử Rick Gates c̣n đang chờ tuyên án sau cùng.
Một vụ án khác chưa giải
quyết xong liên quan đến công ty Concord Management and
Consulting bị cáo buộc dung truyền thông xă hội
của Nga để can thiệp vào cuộc bầu cử
2016 của Hoa Kỳ.
Ô. Trump c̣n bị kiện ở cấp
tiểu bang
Do đó, những rắc rối về
pháp lư đối với Tổng Thống Trump và một
số người cộng tác với ông c̣n lâu mới
thật sự chấm dứt. Ngoài ra, một khi toàn bộ
báo cáo được phổ biến ít nhất cho Quốc
Hội, chúng ta sẽ có thêm tài liệu để suy nghĩ
về báo cáo Muller.
Bài
viết thể hiện quan điểm riêng của tác
giả Nguyễn Quốc Khải, cựu chuyên viên kinh
tế và tham vấn của Ngân Hàng Thế Giới.
Trích: BBC 29.03.19
Mục
Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển
điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp Hội Dân Chủ và
Phát Triển Việt