DC&PT - Thời Sự 2019

CUỘC ĐIỀU TRA CÁO BUỘC Ô. TRUMP

THÔNG ĐỒNG VỚI NGA CHƯA CHẤM DỨT

Nguyễn Quốc Khải, BBC

Theo bản tóm tắt của ông Bộ Trưởng Tư Pháp William Barr, cuộc điều tra Công Tố Viên Đặc Biệt (CTVĐB) Robert Muller cho thấy rằng Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử 2016 của Hoa Kỳ để giúp Ô. Trump thắng cử. Tuy nhiên Ô. Trump cũng như bất cứ ai trong chiến dịch tranh cử đã không âm mưu hoặc phối hợp với nước Nga trong cuộc tranh cử. Ô. Muller nói  “Trong khi báo cáo không kết luận Tổng Thống phạm tội, nhưng cũng không giải tội cho ông.” Ô. Muller từ chối không nói Ô. Trump phạm tội ngăn cản việc điều tra hay không mà để cho Bộ Trưởng Tư Pháp quyết định.

Báo cáo tóm tắt trên đây đã không thay đổi công luận về sự liên hệ giữa Ô. Trump và Nga. Theo cuộc thăm dò dư luận của SSRS/CNN đa số dân Hoa Kỳ (56%) nghĩ rằng Tổng Thống và chiến dịch tranh cử của ông đã thông đồng với Nga để thay đổi kết quả của cuộc bầu cử.

TẠI SAO CÔNG LUẬN KHÔNG TIN VÀO BÁO CÁO TÓM TẮT? 

Tôi hơi ngạc nhiên về kết quả điều tra theo báo cáo tóm tắt. Có nhiều lý do đưa đến sự ngạc nhiên mà tôi nghĩ là chính đáng đối với một ngươi dân bình thường như tôi, không phải là một luật gia hay nhà chính trị. 

Những sự kiện rõ rệt xẩy ra trước, trong khi tranh cử và ngay cả sau khi Ô. Trump đã thắng cử khiến người ta phải nghi ngờ có sự thông đồng giữa Ô. Trump hay chiến dịch tranh cử với Nga. 

Thât vậy, vào giữa năm 2016, FBI đã tình nghi như thế và đã tự động mở cuộc điều tra sau khi FBI dưới thời Giám Đốc James Comey biết được Ô. George Papadopoulos, phụ tá chiến dịch tranh cử của Ô. Trump tiết lộ riêng với một nhà ngoại giao cao cấp của Úc rằng Nga có hàng ngàn điện thư về chiến dịch tranh cử của Hillary Clinton. 

FBI cũng đã biết cuộc họp vào tháng 6, 2016 tại Trump Tower ở New York của Donald Trump Jr, con trai của Ô. Trump, Jared Kushner, con rể của Trump, và Paul Manafort, Chủ Tịch chiến dịch tranh cử của Ô. Trump lúc đó, với hai nhà vận động hành lang Nga làm việc cho chính phủ Nga. 

Thật sự, FBI không phải là cơ quan đầu tiên điều tra Ô. Trump. 

Theo báo Business Insider, chính những người trong Đảng Cộng Hòa chống Trump đã bắt đầu cuộc điều tra trong thời gian bầu cử sơ cấp của Đảng Cộng Hòa cho đến khi Ô. Trump được chọn chính thức làm ứng cử viên tổng thống. Cuộc điều tra sơ khởi này đã khám phá ra nhiều liên hệ mật thiết giữa Ô. Trump và Nga. Sau này, FBI và Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện đã sử dụng kết quả của cuộc điều tra sơ khởi. 

Trong thời gian chuyển tiếp vào cuối năm 2016, Ô. Michael Flynn, Cố Vấn An Ninh Quốc Gia đầu tiên của Ô. Trump, đã bí mật liên lạc với Đại Sứ Sergey Kislyak và một số viên chức ngoại gia Nga lúc đó để thảo luận về việc những biện pháp cấm vận của Hoa Kỳ. 

Sau này khi bị điều tra Ô. Flynn đã nối dối FBI về những cuộc tiếp súc người Nga. Hơn thế nữa, Ô. Trump đã khuyến cáo Ô. James Comey, Giám Đốc FBI lúc đó, nên ngưng điều tra Ô. Flynn.  

Vài tháng sau, vào 9-5-2017, Ô. Trump đã cách chức ngay chính Ô. Comey. Những lời tuyên bố mà Ô. Trump và Nhà Trắng cho thấy Ô. Comey đã gây quá nhiều áp lực lên Tổng Thống qua vụ FBI điều tra Nga can thiệp vào cuộc bầu cử nên Ô. Trump muốn chấm dứt cuộc điều tra này. 

Chính Tổng Thống Trump cũng tuyên bố như vậy trên truyền hình quốc gia. Báo New York Times tường thuật rằng Tổng Thống Trump đã khoe khoang với hai nhà ngoại giao cao cấp Nga về việc cách chức Giám Đốc FBI đã loại trừ được việc làm bệnh hoạn.   

Trong hơn ba năm Ô. Trump liên tiếp phủ nhận không hề có một dự tính làm ăn nào tại nước Nga. Ông từng nói “Tôi không dính líu gì với nước Nga, không có thỏa hiệp, không có món nợ, không có gì cả.” 

Nhưng đến cuối năm 2018, hai sự kiện không chối cãi được đã xẩy ra: (1) Ô. Michael Cohen, cựu luật sự của Ô. Trump khai báo với CTVĐB Muller về dự án xây Trump Tower tại Moscow; (2) It ngày sau đó, CNN tìm được một tài liệu về dự án xây cất này với chữ ký của Ô. Trump đề ngày 28-10-2015, bốn tháng sau khi Ô. Trump đã tuyên bố tranh cử tổng thống Hoa Kỳ. 

Theo Reuters, toán điều tra Muller đặc biệt để ý đến dự án lớn Trump Tower mà Ô. Trump tiếp tục theo đuổi trong thời gian tranh cử. 

Theo những cơ quan tình báo của Hoa kỳ, cùng lúc đó chính quyền Putin đang tuyên truyền để quảng cáo cho Ô. Trump. Dự án Trump Tower tại khu thương mại Moscow, bao gồm những condominium đắt tiền và một khách sạn sang trọng, đòi hỏi phải có giấy phép của chính quyền Nga. Nếu hoàn tất dự án này có thể mang lại cho Trump Organization hàng triệu Mỹ kim. 

Đặc biệt hơn cả, toán điều tra Muller đã buộc tội và kết án năm trong sáu cựu cố vấn của Ô. Trump. Người còn lại, Roger Stone, chờ ra tòa vào tháng 11 năm nay. Riêng hai ông Paul Manafort và Rick Gates, cựu chủ tịch và phó chủ tịch chiến dịch tranh cử của Ô. Trump đã phạm tội làm việc với chính phủ Ukraina, âm mưu chống lại Hoa Kỳ.   

Tổng Thống Trump liên tiếp gọi cuộc điều tra của Muller là “cuộc săn lùng phù thủy” và từng tuyên bố “Đáng lẽ không bao giờ nên có cuộc điều tra Muller, bởi vì không bao giờ có gì sai trái cả.” Kết quả trình bầy ở trên tuy rằng chưa đầy đủ, là câu trả lời rõ ràng. 

CÔNG LUẬN TRÔNG ĐỢI BÁO CÁO TOÀN BỘ

Tôi thật sự thất vọng nếu Quốc Hội cũng như nhân dân Hoa Kỳ chỉ nhận được bản tóm tắt bốn trang của Bộ Trưởng Tư Pháp William Barr. 

Trên nguyên tắc Bộ Trưởng Tư Pháp không bị đòi hỏi phải đệ trình toàn bộ báo cáo của Công Tố Viên Đặc Biệt, nhưng để bảo đảm sư minh bạch, tôi hi vọng Ô. Barr sẽ đáp lại nguyện vọng của Quốc Hội và của dân chúng là muốn có toàn bộ báo cáo về một cuộc điều tra nghiêm trọng đã kéo dài gần hai năm. 

Không có lý do gì để Quốc Hội không được thấy toàn bộ báo cáo này.  Dân chúng có thể không được thấy những phần liên quan đến những cuộc điều tra còn đang tiếp diễn, bồi thẩm đoàn luận tội hay những điều bí mật không thể công khai hóa. 

Hạ Viện đã thông qua một nghị quyết với số phiếu 420-0 yêu cầu toàn bộ báo cáo Muller. Nhưng rất tiếc, Thượng Viện do Đảng Cộng Hòa kiểm soát đã không thông qua được nghị quyết do Lãnh Tụ Thiểu Số Chuck Schummer đệ trình vì Ô. Mitch McConnell, Lãnh Tụ Đa Số, đã ngăn cản. 

Những nhà lãnh đạo của sáu tiểu ban Hạ Viện gồm Tình Báo, Tư Pháp, Giám Sát, Tài Chánh, Ngoại Giao, và Chuẩn Chi Ngân Sách đã gửi thư cho Bộ Trưởng Tư Pháp để yêu cầu toàn bộ báo cáo vào ngày 2-4-2019.  

Ngoài ra hai viện Quốc Hội cũng đang chuẩn bị yêu cầu Bộ Trưởng Tư Pháp và cựu CTVĐB Robert Muller ra điều trần. Tôi hi vọng rằng Quốc Hội và người dân Hoa Kỳ sẽ biết nhiều hơn là bản tóm tắt bốn trang của Ô. Barr, đặc biệt là cuộc điều trần ở Quốc Hội sẽ cho biết lý do nào Bộ Trưởng Tư Pháp kết luận rằng Tổng Thống không ngăn cản công lý. 

Ngoài ra, báo chí Mỹ và quốc tế với hệ thống săn tin rộng lớn khắp nơi sẽ tìm tòi và phanh phui ra nhiều chi tiết hơn về báo cáo Muller. Với bốn trang báo cáo, chúng ta chưa thể có một nhận định chính xác được.  

ĐIỀU HÀI LÒNG VÀ THẤT VỌNG NHẤT TRONG BẢN BÁO CÁO TÓM TẮT

Điều làm nhiều người hài lòng là cuộc điều tra của Ô. Muller đã được hoàn tất. 

Đối với Ô. Trump, một ông tổng thống với tính bất thường, người ta lo ngại ông có thể cách chức Ô. Muller, như đã cách chức Ô. Comey. Đảng Dân Chủ đã phải mở một chiến dịch vận động dư luận để bảo vệ toán điều tra Muller trong suốt gần hai năm qua. 

Ô. Comey nhận định rằng “Nga thật sự đã can thiệp rộng rãi và sâu đậm vào cuộc bầu cử 2016 của Hoa Kỳ với mục đích làm hại một ứng cử viên và giúp đỡ người kia.” Việc giao du giữa các cố vấn của Ô. Trump và nhân viên ngoại giao và tình báo Nga xẩy ra ngay trong nước Mỹ đã không bị khám phá kịp thời. Mãi đến giữa năm 2016, qua khỏi thời gian bầu cử sơ khởi đã lâu và chỉ còn năm tháng đến cuộc bầu cử chính thức, FBI mới khởi sự hành động, như thế là quá trễ.   

Một điều khiến nhiều người khá thất vọng trong đó tất nhiên có tôi là Ô. Muller đã tránh không làm tròn trách nhiệm của một CTVĐB để phán xét Tổng Thống Trump có ngăn cản công lý hay không mà để cho Ô. Barr, một người do Ô. Trump bổ nhiệm quyết định. 

Ở vị trí này ông Bộ Trưởng Tư Pháp vừa đóng vai thẩm phán vừa đóng vai bồi thẩm đoàn, một chuyện chưa từng thấy trong lịch sử của ngành tư pháp Hoa Kỳ. 

Một trong những lý do cần có một công tố viên đặc biệt trong những trường hợp vi phạm luật pháp nghiêm trọng như vụ Watergate, Trump-Russia là để có một cuộc điều tra độc lập và tránh chính trị đảng phái xen vào quyết định buộc tội. Ô. Muller lại tránh né không làm quyết định thành ra tính cách độc lập đã mất đi và chính trị đã xen vào vụ án Trump-Russia. 

Vào năm ngoái, chính Ô. Barr đang làm việc trong lãnh vực tư từ 1993, đã gửi thư cho Bộ Tư Pháp, những luật sư của Ô. Trump và những luật sư đại diện một số người khác liên hệ tới việc Nga can thiệp. Trong thư này Ô. Barr đã nói rằng cuộc điều tra Muller về ngăn cản công lý là không có căn bản về mặt pháp lý và Bộ Tư Pháp không nên hỗ trợ. 

Có thể chính vì lập trường này mà Ô. Barr được mời trở lại Bộ Tư Pháp sau 16 năm để làm nhiệm vụ xóa tội cho Tổng Thống Trump. 

CUỘC ĐIỀU TRA Ô. TRUMP - NGA CHƯA THẬT SỰ KẾT THÚC

Sau khi bản tóm tắt của Bộ Trưởng Tư Pháp được phổ biến, nhiều người đã vội ăn mừng. Cuộc điều tra Muller đã thực sự chấm dứt, nhưng cuộc điều tra về Ô. Trump và can thiệp của Nga không nhất thiết chấm dứt ở đây. Hiện tại còn nhiều điều tra và án tòa liên hệ khác đang tiếp diễn.    

Thật vậy, văn phòng của Ô. Muller đã chuyển giao một số vụ án cho các văn phòng khác của Bộ Tư Pháp, phần lớn là ở Southern District of New York và Washington-DC vào đầu năm nay. Những văn phòng này đang thực hiện những cuộc điều tra về những hoạt động của Ô. Trump và những cộng sự viên trong thời gian trước, trong khi và sau cuộc bầu cử, đặc biệt là quỹ từ thiện Trump Foundation và Trump Organization. 

Văn phòng Tư Pháp tại Mahattan, New York đang điều tra Ô. Trump về những món tiền được trả cho những phụ nữ có quan hệ với ông ta để bịt miệng những người này trong thời gian tranh cử. Những trường hợp mua chuộc như thế này nếu có thật đã vi phạm luật bầu cử của Hoa Kỳ. Ô. Cohen và một số viên chức của Trump Organization đang hợp tác với cuộc điều tra. 

Những công tố viên ở New York cũng đang điều tra về tiền bạc của Ủy Ban Lễ Nhậm Chức của Tổng Thống Trump, đặc biệt yểm trợ tài chánh nếu có của những chánh phủ ngoại quốc như Nga và United Emirates cho ủy ban hầu tạo ảnh hưởng đối với chính sách của Nhà Trắng. 

Ủy Ban Tình Báo của Hạ Viện mới đây đã gửi cho Bộ Tư Pháp lời khai của một số người mà những nhà lập pháp tin rằng họ nói dối Quốc Hội, Trong số những người này có Donald Trump, Jr. và Erik Prince, một phụ tá của Ô. Trump. 

Ủy Ban Tư Pháp của Hạ Viện cũng đã phát động một cuộc điều tra rộng lớn về mọi khía cạnh của Ô. Trump: cuộc sống riêng tư, giao dịch tài chánh, chiến dịch tranh cử tổng thống, ủy ban nhậm chức, và kinh doanh. 

Vào đầu tháng này, Ủy Ban Tư Pháp Hạ Viện đã yêu cầu 81 cá nhân, tổ chức và thực thể liên quan đến Ô. Trump và những cuộc điều tra đang diễn ra, cung cấp tài liệu. Dân Biểu Jerry Nadler, Chủ Tịch Ủy Ban Tư Pháp cho biết trong cuộc phỏng vấn truyền hình của ABC rằng ông muốn điều tra việc ngăn cản công lý, tham nhũng và lạm dụng quyền lực của Ô. Trump. 

Ô. Michael Cohen trong cuộc điều trần sôi nổi trước Ủy Ban Giám Sát Hạ Viện một tuần trước đã ám chỉ rằng Ô. Trump và những nhân vật chung quanh đã vi phạm nhửng tội hình sự. Điều này đã khiến cho Ủy Ban Tư Pháp phải hành động.  

Ô. Roger Stone, một chiến lược gia lâu năm của Đảng Cộng Hòa và là cố vấn lâu năm của Ô. Trump đã bị toán điều tra Muller buộc vào bẩy tội bao gồm ngăn cản công lý, mua chuộc nhân chứng và gian dối, nhưng không nhận lỗi. 

Ô. Stone bị tình nghi móc nối với Wikileaks để thu thập những điện thư của Bà Hilary Clinton do Nga cung cấp. Văn phòng Tư Pháp tại Washington DC sẽ tiếp tục sử Ô. Stone vào cuối năm nay. 

Một số vụ án liên quan đến cựu cố Vấn An Ninh Quốc Gia Michael Flynn vận động hành lang cho Thổ Nhĩ Kỳ mà không đăng ký và Phó Trợ Lý Chiến Dịch Tranh Cử Rick Gates còn đang chờ tuyên án sau cùng. 

Một vụ án khác chưa giải quyết xong liên quan đến công ty Concord Management and Consulting bị cáo buộc dung truyền thông xã hội của Nga để can thiệp vào cuộc bầu cử 2016 của Hoa Kỳ. 

Ô. Trump còn bị kiện ở cấp tiểu bang Maryland và Washington-DC về việc vi phạm hiến pháp, chấp nhận tiền từ chính phủ nước ngoài, khi còn tại chức, qua hoạt động kinh doanh khách sạn của ông. 

Do đó, những rắc rối về pháp lý đối với Tổng Thống Trump và một số người cộng tác với ông còn lâu mới thật sự chấm dứt. Ngoài ra, một khi toàn bộ báo cáo được phổ biến ít nhất cho Quốc Hội, chúng ta sẽ có thêm tài liệu để suy nghĩ về báo cáo Muller. 

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả Nguyễn Quốc Khải, cựu chuyên viên kinh tế và tham vấn của Ngân Hàng Thế Giới.

Trích: BBC 29.03.19

Mục Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển điện tử:

www.dcpt.org

hay    www.dcvapt.net

Email: dcvapt@gmail.com

Hiệp Hội Dân Chủ và Phát Triển Việt Nam Trở về Mục Lục