DC&PT - Thời Sự 2019
Tiêu chuẩn nước mắm đưa
ra để bảo vệ ai?
Trương Thắng
(Dân Việt) Không ít người đang ngờ
rằng một lần nữa các thế lực
đứng đằng sau nước mắm công nghiệp
lại đang ra sức tấn công nước mắm
truyền thống.
*LTS: Dự thảo Tiêu chuẩn nước mắm đang
gây tranh căi lớn khi muốn xóa ranh giới phân biệt
giữa nước mắm truyền thống và
nước mắm công nghiệp. Dưới đây là ư
kiến của độc giả Trương Thắng
gửi về Dân Việt, với góc nh́n "Tiêu chuẩn
nước mắm để bảo vệ ai?".
Lần này, họ đi đường cái quan, chứ
không lan man qua mặt giới truyền thông để khua
dư luận rằng nước mắm truyền
thống nhiễm arsenic. Bởi sau vụ truyền thông
bẩn đó, đă có trên 50 tờ báo bị xử phạt
v́ đưa tin thất thiệt.
Cục Chế biến và Phát triển Thị
trường nông sản (Bộ NNPTNT) và Tổng cục Tiêu
chuẩn Đo lường Chất lượng (Bộ
KHCN) vừa công bố dự thảo Tiêu chuẩn Việt
Nam quy phạm thực hành sản xuất nước
mắm. Dự thảo liên quan đến nước
mắm, một lần nữa lại gây ra "sóng gió".
Những cơ quan này lấy lư do bảo vệ người
tiêu dùng, đưa ra cái gọi là tiêu chuẩn cho
nước mắm, mà thực chất là bóp nghẹt ngành
nước mắm truyền thống của Việt Nam
bằng những tiêu chuẩn vô lư.
Ví dụ như thùng chứa phải màu sáng (ám chỉ
bồn inox thay cho bồn gỗ và chum vại), nguyên
liệu không được chứa tồn dư kháng sinh
(dẫn tới việc phải khám nghiệm nguyên liệu
đầu vào trong khi cá làm nước mắm chủ
yếu là cá biển tự nhiên).
Dự thảo về tiêu
chuẩn nước mắm đang gây tranh căi lớn
Tuy nhiên, miếng đ̣n hiểm nhất là tiêu chuẩn
nước mắm phải chứa hàm lượng histamine
dưới 40mg/100g tức 400mg trong một 1 lít. Đây là
tiêu chuẩn mà chỉ nước mắm công nghiệp
mới có thể đáp ứng được, v́ thực
chất đó là nước mắm pha loăng với
nước lă và các phụ gia thực phẩm.
Nước mắm truyền thống không thể
đạt tiêu chuẩn đó, bởi histamine vốn là
phụ phẩm tự nhiên trong quá tŕnh phân hủy cá.
Vậy các bộ trên căn cứ đâu mà đưa ra
tiêu chuẩn về histamine cho nước mắm Việt
Nam?
Họ căn cứ tiêu chuẩn Codex về nước
mắm do Ủy ban Codex Việt Nam và Thái Lan đồng
chủ tŕ biên soạn từ tháng 5.2006 và được
thông qua tại Hội nghị đại hội
đồng Codex (CAC) lần thứ 34 (7.2011). Việc
đưa ra tiêu chuẩn này là một sự đă rồi
của một quá tŕnh âm thầm diễn ra từ hơn
chục năm trước, khi mà Ủy ban Codex VN (do Bộ
KHCN chủ tŕ) đă căn cứ vào quy định của
Hội đồng Châu Âu (COMMISSION REGULATION (EC) No 2073/2005)
để đưa ra tiêu chuẩn 40mg/100g cho nước
mắm.
Câu hỏi đặt ra là tiêu chuẩn này có lợi cho
ai? Có bảo vệ được sản phẩm
nước mắm truyền thống của Việt Nam
không? Hệ lụy sâu xa đằng sau là ǵ?
Câu trả lời nằm ở chỗ, quy định
về nước mắm của EC xuất phát từ các
nước Bắc Âu, nơi có nghề cá rất phát
triển nhưng không có nghề làm nước mắm và
cũng hầu như không ăn nước mắm.
Vậy họ đưa ra quy định đó
để làm ǵ? Chính là để bảo hộ cho nghề
cá của họ. Lư do là, trong khoảng thời gian đó
thủy sản VN đă rất thành công trong việc thâm
nhập thị trường EU.
Một nguyên nhân quan trọng khiến cho giá thành các
loại thủy sản của Việt Nam trở nên
cạnh tranh chính là nhờ Việt Nam tận dụng
được các phụ phẩm chế biến thủy
sản xuất khẩu để làm nguyên liệu
nước mắm. Ngoài ra, trong chuỗi khai thác, phân
loại và chế biến thủy sản, nước
mắm nằm ở khâu cuối cùng.
Rơ ràng dựng lên rào cản đối với ngành
nước mắm sẽ khiến cho giá thành thủy
sản xuất khẩu của VN tăng lên. Bộ KHCN
Việt Nam đă bỏ qua điều đó và dễ dàng
sao y con số 40mg histamine/100g nước mắm mà EC
đưa ra, thay v́ chỉ ra sự vô lư của nó.
Rằng tiêu chí đó thấp hơn nhiều so
với một số loại thực phẩm phổ
biến ở Châu Âu như pho-mai thối và xúc xích lên men
(trên 2000ppm), rằng người ta phải húp ít nhất
250g, tức 1/4 chai nước mắm trong một bữa
th́ mới ăn vào được lượng histamine
tương đương 100g cá ngừ đóng hộp!
Kết quả là tiêu chuẩn đó đă tạo
điều kiện cho nước mắm công nghiệp
của Thái Lan thắng thế và có mặt nhan nhản trong
các siêu thị châu Âu, trong khi nước mắm truyền
thống của Việt Nam không thể len vào
được.
Giờ đây các cơ quan chức năng lại
dấn thêm một bước để hạn chế
nước mắm truyền thống và gây tổn
hại cho ngành xuất khẩu thủy sản Việt Nam.
Có phải Bộ đang bảo vệ người dân,
bảo vệ những ngư dân và bà con nghề mắm,
thưa bà con?
Trích:
Dân Việt
11.03.19
Mục
Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển
điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp Hội Dân Chủ và
Phát Triển Việt