Chu Chi Nam
&
Vũ Văn Lâm
Hiện nay nhiều người, nhất
là giới truyền thông Tây phương, cho rằng Tập
Cận B́nh là người đầy quyền lực, nào là
Chủ tịch nước, Chủ tịch đảng, Chủ
tịch Quân Ủy hội, Chủ tịch Hội đồng
An ninh quốc gia và cả chục chức chủ tịch các
tiểu ban khác. Tuy nhiên có người nói không phải thế.
Họ Tập chỉ c̣n là một con đại bàng găy
đôi cánh, nhất là sau cuộc họp Bắc đới
hà, vào mùa hè năm 2018. Ông đă cố t́nh tránh mặt cuộc
họp này, đi công du ở một vài nước châu Phi.
Tuy nhiên khi trở về, th́ t́nh h́nh hoàn toàn bất lợi
cho ông.
Chúng ta hăy cùng nhau xem xét vấn đề
trên một cách kỹ lưỡng hơn.
Theo một số người, nhất
là người Tàu, th́ đảng cộng sản Tàu hiện
nay chia làm hai Phe : Phe Thái tử đảng đại diện
bởi Tập
Cận B́nh, Phe Trường đảng,
đại diện bởi Lư
Khắc Cường, đứng
đàng sau là Hồ
Cẩm Đào.
Người khác nói có 3 phe: 2 phe cầm đầu bởi
2 cựu Chủ tịch đảng là Giang
Trạch Dân và Hồ
Cẩm Đào và một phe cầm đầu bởi
đương kim Chủ tịch.
Ba phe này, bằng mặt chứ không
bằng ḷng. Bề ngoài th́ ăn nói hớn hở,
tươi cười, nhưng bên trong th́ sẵn sàng lợi
dụng sơ hở để loại trừ người
của phe phái khác.
-
Phe Thái tử đảng
:
Hai sử gia, bà Jung Chang của đại
học York và ông Jon Halliday của đại học Luân
đôn, chuyên gia về lịch sử cận đại của
Tàu, trong quyển Mao, nhà xuất bản Gallimard ( 2005) cho rằng
đảng Cộng sản Tàu là do một nhân viên của
Đệ Tam quốc tế Cộng sản, mang tên Grigori
Voitinski thành lập ra năm 1920, và một nhân viên khác gốc
người Ḥa
Lan đồng chủ tŕ Đại hội
Đầu tiên của đảng này vào năm 1921 ở
Thượng
Hải. Đảng này cũng theo hai sử
gia trên, đă tàn sát 75 triệu dân dưới thời Mao
Trạch
Đông (1949 – 1976), tương đương với ¼ dân số
Tàu lúc bấy giờ. Cũng đảng này đă dùng xe
tăng cán chết sinh viên học sinh, tàn sát hàng ngàn người
thời Đặng tiểu B́nh (1978 – 1989). Đảng này
đang được cầm đầu bởi Tập cận
B́nh, một thái tử đảng, con của ông Tập
Trọng
Huân, Phó Thủ tướng, đặc trách về ư thức
hệ thời Mao. Đảng này hiện có vào khoảng 80
triệu đảng viên. Có thể nói sau khi Liên sô sụp
đổ, đây là đảng có nhiều ảnh hưởng
nhất trên trường quốc tế hiện nay.
-
Phe Trường đảng
:
Đó là Trường huấn luyện
đảng viên cao cấp của Trung ương đảng,
được Mao thành lập và làm hiệu trưởng từ
năm 1934 ở Diên
An. Ngoài Mao, trường này đă cung cấp
cho đảng 2 người Tổng bí thư, đó là Hồ
Diệu Bang và Hồ
Cẩm Đào và một người
đương kim Thủ tướng là ông Lư
Khắc
Cường. Trường này cũng hănh diện là đă
đào tạo được vào khoảng 80 triệu học
viên.
Có nhiều người cho rằng sự
tranh chấp hiện nay là giữa 2 phe trường đảng
và phe thái tử đảng. Nhưng không chỉ như thế,
mà c̣n có một phe thứ 3, phe Giang
Trạch Dân.
-
Phe Giang
Trạch Dân :
Phe này qui tụ những
thương gia, kỹ nghệ gia, phần đông ở
Thượng
Hải, v́ trước khi lên chức Tổng
bí thư, họ Giang đă làm Tỉnh trưởng tỉnh
Thượng
Hải. V́ liên quan đến tham nhũng hối
lộ, cũng như liên quan đến vụ diệt chủng,
giết hại Pháp luân công, buôn bán nội tạng của những
nạn nhân, phe này có rất nhiều đồng phạm. V́
Giang
Trạch Dân không những làm Tổng bí thư 10 năm,
mà 10 năm sau đó hoàn toàn khống chế Hồ
Cẩm
Đào, đến nỗi ông này, mặc dầu là Tổng
bí thư, nhưng phải than lên là « Chỉ thị của
tôi không ra khỏi Tử cấm thành ! », v́ bị người
của họ Giang ngăn chặn.
Chính v́ vậy mà họ Giang có rất
nhiều tay em ở trong Trung ương đảng và những
cán bộ ở các cấp hành chánh.
Họ Giang đang chơi tṛ «
ngư ông thủ lợi « , v́ 2 phe Thái tử và Trường
đảng không phe nào có đa số tuyệt đối
trong Trung ương đảng. Phe Giang ngả về phe
nào th́ phe đó thắng.
I
) Diễn tiến sự việc từ
ngày Tập Cận B́nh lên ngôi tới nay
Vào năm 2011, lúc họ Tập
đang sửa soạn lên ngôi, th́ xẩy ra vụ Bạc
Hy
Lai, tỉnh trưởng Trùng Khánh. Họ Bạc được
Giang
Trạch Dân sửa soạn để thay thế họ
Tập, nếu những vụ ám sát thành công.
Nhưng không dè, nhiều lần ám
sát họ Tập mà thất bại. Theo như báo chí và những
người am hiểu về t́nh h́nh Tàu lúc bấy giờ,
th́ có đến cả chục vụ ám sát hụt. Thêm vào
đó, lại xẩy ra vụ giết người của
vợ Bạc
Hy Lai, v́ tham nhũng, hối lộ, chia chác
không đều với một người Anh. Vợ họ
Bạc đă giết ông này, và đă bắt tay em của Bạc
Hy Lai, ông Vương
Lập Quân, đặc trách về công
an tỉnh Trùng Khánh, t́m cách thủ tiêu xác. Ông Vương
đă không thi hành và đă trốn vào ṭa Tổng Lănh sự
Hoa kỳ ở Trùng
Khánh. Sự việc nổ ra lớn.
Liên quan cả đến một âm mưu đảo chánh.
Lúc đó Hồ
Cẩm Đao
đang tại chức. Họ Hồ đă ngả về
phe họ Tập, t́m cách tiêu diệt họ Giang, nên đă
cho người từ Trung Ương đảng, mang xe xuống
giải cứu Vương
Lập Quân, đang bị họ
Giang và họ Bạc t́m cách đuổi giết.
Chính v́ vậy mà Tập
Cận B́nh
được lên ngôi một cách suôn sẻ.
Từ năm 2012, Tập
Cận B́nh
bắt đầu chính sách « Đả hổ đập ruồi
« chống tham nhũng hối
lộ. Nhưng trên thực tế là chỉ nhằm vào tay
chân của họ Giang và những người không theo ḿnh.
Phải công nhận rằng trong nhiệm
kỳ đầu, Tập
Cận B́nh đă mang lại những
kết quả trong chiến dịch « Đả hổ,
đập rưồi « , đă bắt bỏ tù phần lớn
những tay em thân cận của Giang, từ Chu
Vĩnh
Khang, nhân vật hét ra lửa, nắm giữ nội vụ,
công an, cảnh sát và cả pháp luật, Từ
Tài Hậu,
Quách
Bá Hùng, cả 2 đều là Phó Chủ tịch Quân ủy
hội, tất nhiên có cả Bạc
Hy Lai, người mà họ
Giang định đưa vào Bộ Chính trị và có thể
thay thế họ Tập, nếu những cuộc ám sát
thành công.
Tuy nhiên sau đó Tập
Cận B́nh
đi hơi quá lố, không những định bỏ tù
Giang, mà c̣n nhằm đánh vào cả Hồ
Cẩm Đào,
người ủng hộ ḿnh lúc đầu, qua việc
đánh vào tay em họ Hồ, Lệnh
Kế Hoạch, đổng
lư văn pḥng của ông này.
Uy tín của họ Tập lên rất
cao, trong kỳ Đại hội đảng lần thứ
19 vào năm 2017 và vào kỳ Họp Lưỡng viện
năm 2018, đi đến chỗ họ Tập đă phá
vỡ một số luật lệ bất thành văn,
được lập lên từ thời Đặng
Tiểu
B́nh, như việc băi bỏ việc hạn chế Tổng
bí thư ra tranh cử lần thứ 3, tư tưởng của
họ Tập được đưa vào hiến pháp.
Người viết tư tưởng này không ai hơn là
Vương hổ Ninh, một trí thức gió chiều nào
theo chiều đó, giáo sư đại học Thượng
Hải, đă từng viết tư tưởng cho Giang
Trạch
Dân, thuyết hợp tác 4 giai cấp trong đảng cộng
sản, không những chỉ có công nông theo Mác và Mao, nay có cả
trí thức và thương gia, kỹ nghệ gia ; tiếp
theo là họ Vương viết tư tưởng cho Hồ
Cẩm Đào, « Tính chất khoa học và hành xử khoa học
trong đảng cộng sản « . Nay họ Vương viết
« Giấc mơ Trung quốc, Một Vành đai, Một Con
đường « cho Tập
Cận
B́nh.
Cũng không may cho họ Tập là
đúng vào lúc này, Donald Trump lên làm tổng thống Hoa kỳ,
khởi xướng chiến tranh thương mại với
Tàu, bắt đầu bằng cách tố cáo cán cân mậu dịch
quá ngả về phía Tàu, như năm 2017, Tàu nhập cảng
từ Mỹ chỉ có 130 tỷ $, trong khi đó Mỹ nhập
cảng từ Tàu là 505 tỷ $, thất thâu là 375 tỷ. Rồi
đến việc đánh thuế vào một số hàng
Trung cộng, cùng việc tố cáo chính sách sao chép trái phép,
không tuân thủ luật lệ quốc tế, ép những
hăng xưởng ngoại quốc phải chuyển giao kỹ
thuật khoa học cho những hăng quốc doanh của Tàu.
Những hành động trên làm cho những
hăng xưởng nước ngoài rút khỏi Tàu mau lẹ
hơn, cộng thêm những yếu
điểm của các cơ cấu tài chánh, thị trường
lẫn nợ công, làm cho kinh tế Tàu chao đảo.
Lợi dụng cuộc họp mặt
tại Bắc đới hà vào mùa hè 2018, mà họ Tập cố
t́nh tránh mặt bằng cách đi công du một vài nước
Phi châu, hai cựu Tổng bí thư và một số Ủy
viên Trung ương đảng, tố cáo Tập cận
B́nh là đă đi theo một đường lối chính trị
phiêu lưu cả về quốc nội lẫn hải ngoại:
về quốc nội th́ không nghĩ đến t́nh trạng
kinh tế bắt đầu xa xút, dùng tiền tiêu vào những
dự án không tưởng trong chương tŕnh Một Vành
đai, Một con đường, chẳng khác nào như
Liên sô trước kia đă đầu tư vào Sibérie, không
mang lại lợi nhuận; về ngoại giao th́ làm mất
ḷng phần lớn những nước chung quanh, nhất
là lại tỏ vẻ thách thức Hoa kỳ.
Họp Bắc đới Hà, một
vùng biển ở phía bắc Bắc kinh, luôn diễn ra những
cuộc họp từ thời Mao, trải qua Đặng,
kéo dài cho tới Giang và Hồ cẩm Đào. Đây là dịp
các ông lớn tân cũng như cựu, vừa đi nghỉ
hè, vừa gặp nhau để bàn và đồng thuận về
những chính sách tương lai cho xứ Tàu .
Nhưng lần này Tập
Cận
B́nh cố tránh mặt, đi thăm một vài nước
Phi châu, nghĩ rằng để tay em của ḿnh ở nhà
giải quyết mọi vấn đề. Không dè sự việc
xảy ra không tốt đẹp như ông nghĩ.
Các ông lớn, cựu và tân, tiêu biểu
là Giang
Trạch Dân, Hồ cẩm đào, Hồ xuân Hoa v.v…,
đă họp lại và tố cáo Tập
Cận B́nh đă rời
xa chính sách của Đặng
Tiểu B́nh với 16 chữ
vàng « Cẩn thận quan sát. Giữ
vững trận địa. Ẳn ḿnh chờ thời. Quyết
không đi đầu « , mà lại đi theo một chính sách
mạo hiểm, quốc nội cũng như quốc ngoại,
đang đưa nước Tàu tới gần bờ vực
thẳm. Người bắn phát súng đầu tiên, đó
là tay em của Giang
Trạch Dân, rồi những người
khác hùa theo.
Họ Giang đă lợi dụng t́nh
thế tấn công họ Tập, cho tay em viết những
bài báo ngầm tố cáo họ Tập, đăng ngay trên tờ
Nhân dân nhật báo ngay sau vụ Bắc Đới Hà sau mùa
hè 2018.
Trong khi đó Hồ cẩm Đào, lợi
dụng t́nh thế, ngư ông thủ lợi.
I I
) Tập
Cận B́nh, con đại bàng găy cánh hay những chỉ dấu
chứng tỏ họ Tập không c̣n quyền thế
như trước, sau cuộc nghỉ hè ở Bắc
đới hà vào mùa hè năm 2018.
Thực vậy, theo những nhà theo
rơi chính trị nội bộ Tàu, th́ từ mùa hè năm 2018,
sự xuất hiện của họ Tập càng ngày càng ít
trên truyền h́nh và báo chí Trung cộng. Tờ nhật báo
Nhân dân, cơ quan ngôn luận chính thức của đảng,
vào tháng 1 năm 2018 đă nhắc đi nhắc lại kế
hoặch « Một ṿng đai, một con đường
« của họ Tập, tính ra
là 20 lần trong một tháng. Nhưng cũng vào tháng 1
năm 2019, chỉ nói tới 7 lần.
Trong kỳ họp Lưỡng Viện,
Quốc hội và Mặt trận tổ quốc, mới
đây vào đầu tháng 3/2019, ông Lư khắc Cường,
đương kim Thủ tướng, đọc bài tường
tŕnh chính trị trước Quốc hội, lần này
không nhắc tới kế hoặch « Made in China 2025 « , trái hẳn
với những lần trước từ 3 năm nay.
Mặc dù uy tín và thế lực củaTập
cận B́nh bị giảm nhưnghọ Giang và họ Hồ
vẫn giữ họ Tập tại chức. Cũng theo những
nhà quan sát, th́ ai cũng biết, trong 3 phe, họ Tập, họ
Hồ và họ Giang, không có phe nào có đa số trong Trung Ương
đảng, cơ quan quyền lực tối cao, không những
của đảng, mà của toàn thể cơ cấu chính
trị của Tàu, v́ theo truyền thống, từ thới Lénine, đă cho rằng
đảng là cơ quan quyền lực cao nhất của
những nước cộng sản, trên chính quyền, trên
quốc hội và trên bất cứ một cơ quan chính trị
nào.
Chính v́ không có đa số ủng hộ
ḿnh, nên cũng từ cuộc họp Bắc đới hà
2018, họ Tập không dám triệu tập Hội nghị
Trung ương đảng,theo nguyên tắc là một
năm ít nhất là 2 lần, vào tháng tư và tháng 11. Ngoài ra
c̣n rất nhiều những chỉ dấu chứng tỏ
họ Tập đă yếu thế.
Tuy nhiên, một câu hỏi được
đặt ra là: Tại sao họ Giang và họ Hồ, theo
nguyên tắc, hai phe hợp lại, có thể triệu tập
một cuộc họp Trung ương đảng, và hất
họ Tập khỏi địa vị hiện nay, việc
mà trước kia đảng đă làm nhiều lần vào
thời Mao và thời Đặng.
Để trả lời câu hỏi
này, phải t́m ra nhiều nguyên nhân và giả thuyết:
Họ Giang và họ Hồ cũng biết
là nước Tàu hiện nay gặp rất nhiều khó
khăn, hất cẳng họ Tập chỉ là việc
đổ dầu thêm vào lửa, hậu quả rất khó
lường, và người làm chuyện này chỉ mang tội
với dân Tàu và lịch sử Tàu.
Hai ông Giang và Hồ đều là những
nhà chính trị lăo luyện, đầy kinh nghiệm đấm
đá, họ biết rằng để họ Tập ngồi
tại vị, th́ có thể c̣n giật dây ở đằng
sau; nay với một Bộ Chính trị và một Ban Thường
vụ Bộ chính trị mới, họ khó kiểm soát
người và sự việc.
III
) Trong ba họ, họ
nào là có ưu thế hiện nay.
Một cách rất tương đối,
th́ trong 3 nhà, nhà họ Hồ có vẻ ưu thế hơn,
v́ ông có tay em là đương kim Thủ tướng Lư
Khắc
Cường. Đấy là chưa nói đến việc nhân
vật thứ 4 trong Ban thường Vụ Bộ Chính trị
Uông Dương, Chủ Tịch Hội nghị hiệp
thương chính trị nhân dân Tàu, tương
đương với Mặt trận Tổ quốc của
cộng sản Việt Nam, mà nhiều nhà quan sát cho rằng
là ông này là người của phe họ Hồ.
Tuy nhiên trong một chế độ
độc tài, bằng mặt chứ không bằng ḷng, lại
thêm truyền thống thống quân chủ phong kiến cực
quyền, ngoài miệng th́ hô to “ Hoàng thượng vạn tuế
“, nhưng sau lưng th́ chỉ chờ cơ hội lật
đổ hoàng thượng.
Có thể có rất nhiều biến
cố quan trọng sẽ xảy ra cho nước Tàu trong một
tương lai gần.
IV
) Nước Tàu sẽ đi về
dâu.
Nước Tàu sẽ theo vết xe
đổ của Liên sô, v́ những mộng tưởng quá
lớn, v́ những tranh chấp trong nội bộ đảng
cộng sản, sẽ nổ tung ra từng mảnh, ít nhất
là 5 mảnh, Măn, Hán, Hồi, Tạng, Duy ngô Nhĩ ?
Hay sẽ theo Nhật bản, v́ thách
thức địa vị độc tôn của Hoa kỳ, bị
lâm vào khủng hoảng năm 1997 và từ đó đi vào
suy trầm kinh tế cho tới nay ?
Tất cả những điều
đó chỉ là những sự tiên đoán, không có ǵ chắc
chắn, v́ c̣n nhiều yếu tố bất ngờ chưa
xuất hiện, hay đă xuất hiện rồi mà chúng ta
chưa biết, v́ sự hiểu biết của chúng ta cũng
rất có giới hạn. (1)
Tuy nhiên có một điều chắc
chắn. Đó là nước Tàu không thể t́m lại sự
tăng trưởng cách đây 30 năm, với 2 con số.
Và từ đó, những mộng
tưởng của Tập
Cận B́nh “ Giấc mơ Trung
quốc, Made in China 2025, Một Ṿng đai một con
đường, Sát nhập Đài loan vào lục địa
“, tất cả những thứ này hoặc bị quên lăng,
hay nếu thực hiện th́ chỉ thực hiện một
phần, v́ không c̣n quá nhiều tiền như trước
kia.
Chính v́ vậy mà Tập
Cận B́nh
được ví như một con đại bàng găy cánh,
theo như một nhà b́nh luận, không thể bay cao và bay xa
nữa, mặc đầu có thể ông vẫn c̣n tại chức,
ít nhất là cho hết nhiệm kỳ 2.
Mục Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp
Hội
Dân Chủ và Phát Triển Việt