DC&PT - Thời Sự 2019
Tô Văn Trường
Thế nhưng, lâu
nay chúng ta đang sống trong thế giới biến đổi
không ngừng. Công thức cho sự thành công của ngày hôm
qua hầu như chắc chắn sẽ là công thức cho sự
thất bại của ngày mai” (Michael Hammer). Trong thế giới
đầy biến động đó, nước Nga và
Đông Âu đă từ bỏ lư thuyết của thể chế
CNXH Liên Xô cũ. Cộng sản Trung Hoa th́ chuyển sang chủ
nghĩa dân tộc. Trump hướng theo “American first”, nước
Anh cũng Brexit. Ngay cả Putin cũng tuyên bố ủng hộ
lập trường của Trung Quốc ở Biển
Đông vv… Những điều đó, buộc chúng ta phải
luôn ở tư thế sẵn sàng để đón đầu
những cơ hội thuận lợi mang lại lợi
ích cho dân, cho nước và để đương đầu,
vượt qua mọi thách thức do sự thay đổi ấy
tạo ra.
“Chụp mũ” bằng những cụm từ ngô nghê, trừu
tượng.
Lâu nay, nhiều vị lănh đạo từ trung ương
đến các địa phương mỗi khi huấn thị
hay phát biểu trước hội nghị thường sử
dụng cụm từ trừu tượng, ngô nghê như “tự
diễn biến, tự chuyển hóa, và tham vọng quyền
lực” để “chụp mũ” phê phán các đối tượng
không “kiên định” đi theo lối ṃn.
Đây là vấn đề “nhạy cảm” nhưng
đă đến lúc chúng ta phải cùng nhau “mổ xẻ” vấn
đề này để giữ uy tín của Đảng.
Đất nước chỉ có thể phát triển khi những
người có trách nhiệm không né tránh những vấn
đề được coi là cấm kỵ, mạnh dạn
đặt lên bàn những vấn đề gay cấn để
công khai thảo luận nhằm t́m ra đối sách.
Chúng ta sống trong cái xă hội này, nó quá quen thuộc,
nên gần như trở thành phải chấp nhận mà sống.
Những người tâm huyết luôn trăn trở với
vận nước thường hay bị sốc, và đau
đớn v́ những ǵ ḿnh chứng kiến, theo thời
gian cũng b́nh thản hơn rất nhiều, v́ hiểu
đó là quy luật tất yếu của một lối
đi “chính trị hóa” thê thảm toàn bộ đời sống
xă hội theo kiểu áp đặt, ngộ nhận, “chụp
mũ” lạc hậu, nhân danh bảo vệ Đảng mà
thực ra là hại nước, hại Đảng, làm cho
dân tộc ta bị ḱm hăm tư duy.
Vận động luôn là thuộc tính cơ bản của
mọi dạng vật chất, chuyển hóa là kết quả
tất yếu của vận động. Việc dùng những
từ ngữ (không thể xem là khái niệm nghiêm chỉnh),
như “tự chuyển biến, tự chuyển hóa” trong
các văn kiện chính thức và ngôn ngữ của lănh
đạo hiện nay là sai từ gốc, là “cưỡng từ
đoạt ư” bất chấp tư duy thông thường của
con người. Ngay từ trước Đại hội
Đảng khóa XI, nhiều người đă đề cập
đến vấn đề cơ chế và văn hóa của
người Việt, đ̣i hỏi người đương
chức, đương quyền tự đổi mới
ḿnh đặc biệt là đổi mới tư duy là việc
rất khó. Suy cho cùng cái “thói quen” (như Lenin nói) và tư duy
nhiệm kỳ vẫn c̣n hằn sâu trong nếp nghĩ của
không ít người có thẩm quyền.
Thủ tướng Winston Churchill đă từng nói “To
improve is to change; to be perfect is to change often”. (Nếu tự
con người không thay đổi quan điểm theo
năm tháng th́ chẳng thể tự hoàn thiện được
ḿnh). Khổ nỗi là các vị lănh đạo và giới
truyền thông nước ta cứ nói nửa vời, theo kiểu
mù mờ, “tự diễn biến, tự chuyển hóa” th́ diễn
biến và chuyển hóa theo chiều hướng nào? Dù tự
diễn biến hay chuyển hóa, tốt hay xấu cho đất
nước mới là điều quan trọng. Nước
nào, chế độ nào, thời kỳ nào mà chẳng có
“chuyển hóa” và cần phải, “chuyển hóa”! Thành thử
mấy cụm từ, mấy khái niệm ấy chẳng có
tội t́nh ǵ trở thành những cụm từ và khái niệm
mang ư tiêu cực, bị dùng để đe dọa và khép tội
những công dân có trách nhiệm.
Đại hội Đảng
khóa VI Tổng Bí thư Trường Chinh chỉ đạo
“Đổi mới” tư duy cho viết lại báo cáo chính
trị (Ảnh trên mạng).
Trước hết, nên làm rơ hơn “tự diễn biến,
tự chuyển hóa” là thế nào trước khi phê phán.
Chúng ta phải thừa nhận, con người luôn sống
theo thói quen, nên tự đổi mới, nhất là đổi
mới tư duy là không dễ. Khó, thậm chí rất khó, nhưng
không phải không làm được. Thực tế, nhờ
tự đổi mới tư duy, tức “tự diễn
biến, tự chuyển hóa”, bắt đầu từ những
người lănh đạo cao cấp nhất, chúng ta mới
có Nghị quyết Đại hội đang VI (1986) đưa
đất nước phát triển cho đến nay.
Đổi mới của Đảng từ 1986 thực
chất là tự chuyển hóa về tư duy kinh tế, chấp
nhận kinh tế nhiều thành phần vận động
theo cơ chế thị trường thay cho quan điểm
ngự trị trước đó là xây dựng kinh tế xă
hội chủ nghĩa theo chủ nghĩa Mác-Lênin xóa bỏ
tư hữu về tư liệu sản xuất và Nhà nước
quản lư nền kinh tế theo kế hoạch pháp lệnh.
Với tư duy đổi mới, lănh đạo Đảng
đứng đầu là Tổng Bí thư Trường
Chinh đă dũng cảm viết lại Văn kiện
Đại hội Đảng khóa VI chuyển hóa phương
thức quản lư kinh tế đem lại chuyển biến
tích cực cho nền kinh tế và cho đất nước
nói chung. Đấy là thực tế chứng minh hùng hồn,
là thước đo minh chứng cho việc tự chuyển
hướng, tự diễn biến theo chiều hướng
tích cực là cần thiết. Đường lối phát
triển phù hợp quy luật phát triển của sự vật
đă đưa nước ta vượt qua cơn khủng
hoảng được toàn dân ta và bạn bè trên thế giới
ghi nhận.
Không có người nào không tự diễn biến, tự
chuyển hóa, kể cả người đă chết. C̣n diễn
biến theo chiều hướng tốt hay xấu là vấn
đề khác. Chỉ một chiều coi tư duy ư thức
hệ của Đảng cộng sản Việt Nam là chuẩn,
c̣n diễn biến khác đi là tà đạo - cách nh́n sự
vật như vậy là độc tài và độc quyền
chân lư! Mà trong khi đó chân lư của tư duy ư thức hệ
của Đảng, nếu Đảng tôn thờ tư duy
ư thức hệ của ḿnh như vậy th́ đấy là
chuyện của Đảng, nhưng không được ốp
lên dân. Cầm quyền mà áp đặt lên dân như vậy
là cai trị theo lợi ích của một nhóm người
trong Đảng.
Ở Việt Nam, xưa nay công tác lư luận thường
đi vào ngơ cụt, không thuyết phục v́ tư duy giáo
điều, làm thui chột những ư tưởng đổi
mới. Nhớ lại, trước Đại hội
Đảng lần thứ XI, ngay cả ông Nguyễn Văn
An nguyên Chủ tịch Quốc hội khi phát biểu về
“lỗi hệ thống” cũng bị “chụp mũ”. Người
dân đủ trí tuệ để hiểu và đánh giá những
ư kiến v́ dân, v́ nước của những vị trưởng
thượng, chuyên gia gạo cội của nước
nhà. Lịch sử bao giờ cũng công bằng và luôn
đ̣i hỏi đánh giá sự thật và chỉ có sự
thật.
Tham vọng quyền lực cũng thế! Nếu người
ta tham vọng (dịch nôm ra là “mong muốn”- nghe có vẻ nhẹ
hơn) quyền lực để được đóng
góp nhiều nhất cho đất nước th́ tốt chứ
sao! Chỉ ghét là ghét cái đám quan chức “mũ ni che tai”,
“gió chiều nào che chiều ấy” để bám giữ quyền
lực mà thôi! Với cái đội ngũ cán bộ
chiến lược phần lớn như vậy, lại
thêm một đội tham mưu xu nịnh kiểu “Hòa
Thân” nó phỉnh đủ thứ… thì
đất nước đi đến đâu?
Khi đám đông ở trạng thái hỗn loạn,
để ổn định và phát triển, ta cần đến
một nhà độc tài, một nhà nước chuyên chính.
Ngược lại, trong một xă hội độc tài,
chuyên chính, để phát triển ta lại cần một nền
dân chủ. Đây là “hai pha” của một chu kỳ phát triển,
không có tốt và xấu. Tham vọng quyền lực là bản
năng, cũng không có tốt và xấu, chỉ có yếu và
mạnh. Muốn đánh gía một xă hội, hay một con
người tốt hay xấu, đúng sai, ta cẩn hiểu
đúng t́nh trạng của nó.
Tuy nhiên, nếu tham vọng quyền lực với
nghĩa là khát khao nắm quyền nhưng theo nghĩa tiếm
quyền - nghĩa là không có tính chính danh được nhân
dân và pháp luật thừa nhận th́ đó là tham nhũng quyền
lực. Đây là tội tham nhũng tàn ác nhất, đẻ
ra toàn bộ mọi tham nhũng khác, và gây ra cho đất nước
nhiều tổn thất nhất so với bất kỳ tội
tham nhũng nào khác.
Viển vông và bất hợp lư là một nan đề
không dễ giải quyết, khi quốc gia được
điều hành bởi một cơ chế chồng chéo, lẫn
lộn giữa lănh đạo chính trị và hành chính công quyền.
Nếu không đổi mới tư duy phát triển, không
thay đổi cách tuyển chọn nhân sự cấp cao (ưu
tiên cho các nhà kỹ trị), không tiếp cận với kiến
thức chung của nhân loại, không tự diễn biến,
tự chuyển hóa theo hướng tích cực th́ mục
tiêu xây dựng nước Việt Nam dân giầu, nước
mạnh xă hội công bằng dân chủ và văn minh có h́nh
chữ S này sẽ trở thành một đất nước
có h́nh dấu hỏi (?) với những trở trăn không
bao giờ chấm dứt về con đường phát triển
của đất nước.
Khi gửi bản dự thảo bài viết này, tôi nhận
được nhiều ư kiến phản hồi chia sẻ,
đồng t́nh, đặc biệt là ư kiến của Anh
Vũ Ngọc Hoàng nguyên Ủy viên Trung ương Đảng
- Phó ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương
nguyên văn như sau:
“Tôi nhất trí với anh Tô Văn Trường về việc
phải có nhiều ư kiến, nhiều bài viết đấu
tranh phê phán lại các kiểu chụp mũ, quy chụp rất
lạc hậu, nhưng họ nhân danh bảo vệ Đảng
mà thực ra là hại nước, hại Đảng, làm
cho dân tộc ta bị ḱm hăm tư duy.
Hăy coi đó là một tệ nạn nguy hiểm, xấu
xa và ác độc, mọi người có tri thức và lương
tri phải liên tục và mạnh mẽ đấu tranh
để chống lại, vạch mặt thói xấu ấy.
Nếu chúng ta cứ cúi đầu chịu thua th́ thật
đáng buồn cho dân tộc và cho Đảng. Cán bộ
lănh đạo các cấp sắp tới kỳ đại hội
đến đây cần phải có tiêu chuẩn là nhận
thức đúng, biết bảo vệ và quyết tâm ủng
hộ tự do ngôn luận, tự do thể hiện chính kiến.
Ai c̣n lạc hậu, u tối trong việc này th́ đừng
ủng hộ họ làm lănh đạo nữa, để
đỡ khổ cho tập thể Đảng và cộng
đồng dân tộc”.
Tôi viết bài này vào ngày cuối của kỳ nghỉ Tết
Nguyên đán xuân Kỷ Hợi 2019. Xin có mấy vần thơ
coi như thay cho lời kết:
“Bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông
Bàn tay tạo hoá nối ṿng gần xa
Mong cho đất Việt quê nhà
Đổi thay, thay đổi để ta hoà đồng
Qua đi băng giá mùa đông
Xuân xanh cho đất tự ḷng trổ hoa
Hè về giông băo sẽ qua
Thu vàng kén sắc nương qua đông tàn
Non cao, biển bạc, rừng vàng
Trời xanh cho ánh hào quang rạng ngời”.
T.V.T.
Tác giả
gửi BVN.
Trích: BVN 24.02.19
Mục
Thời sự Tạp chí Dân chủ & Phát triển
điện tử:
hay
www.dcvapt.net
Email: dcvapt@gmail.com
Hiệp Hội Dân Chủ và
Phát Triển Việt